Koszty utrzymania majątku
Pytanie:
"Strony są po rozwodzie, ale bez dokonanego podziału majątku. W skład majątku wspólnego wchodzi m.in. dom jednorodzinny, w którym mieszka była żona. Były mąż mieszka gdzie indziej i od lat prowadzi całkiem osobne gospodarstwo domowe. Była żona domaga się od byłego małżonka udziału w kosztach utrzymania domu, jako majątku wspólnego, choć on ani w tym domu nie mieszka, ani nie ma nawet do niego dostępu (żona wymieniła wszystkie zamki). Domaga się ona między innymi jego udziału w pokryciu kosztów energii, ogrzewania, wody, wywozu śmieci, abonamentu TV... itp., itd. Mąż jest zdania, że skoro nie mieszka w tym domu, to powinny obciążać go w połowie tylko koszty stałe (podatki od nieruchomości, stałe składniki opłaty energetycznej, stałe, tzw. sieciowe, składniki opłat za gaz czy dostawę ciepła z sieci miejskiej, itp) a także koszty niezbędnych remontów, po uzgodnieniu zakresu remontu i wysokości kosztów. Jakie koszty związane z majątkiem wspólnym jest zobowiązany ponosić współwłaściciel, jeżeli w ogóle z tego majątku wspólnego nie korzysta (np. nie mieszka we własnym domu)?"
Odpowiedź prawnika: Koszty utrzymania majątku
Małżeński ustrój ustawowej wspólności łącznej może zachodzić tylko między małżonkami. Orzeczenie rozwodu powoduje ustanie wspólności majątkowej łącznej i przekształcenie jej we współwłasność ułamkową w częściach równych, i to te przepisy kształtują uprawnienia i obowiązki w związku z utrzymaniem rzeczy, w sytuacji gdy nie zostało o tym orzeczone w wyroku rozwodowym (następuje to na wniosek stron).
Pożytki i przychody, oraz wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną ponoszone są przez współwłaścicieli w stosunku do udziałów, a zatem współwłaścicielowi, który je poniósł służy roszczenie o zapłatę (o refundację) w stosunku do pozostałych.
Przepis 207 k. c. mówi jednak o ciężarach i wydatkach związanych z rzeczą. O ile opłaty publicznoskarbowe i opłaty stałe mają niewątpliwie taki charakter, to można znaleźć pewne świadczenia graniczne, które można poddać w wątpliwość, czy są jeszcze związane „z rzeczą" jak wyraźnie mówi przepis, czy już z utrzymaniem się osoby zamieszkującej, które jest już kwestą obowiązku alimentacyjnego względem byłego współmałżonka.
Jeżeli jednak przyjąć, że ciężary o których mowa są „związane z rzeczą" to przepisów tych wynika jednoznaczny w swej treści obowiązek spoczywający na obydwu byłych małżonkach ponoszenia po połowie wydatków i ciężarów związanych z rzeczą wspólną, czyli ich byłym majątkiem wspólnym. W braku partycypacji przez jednego z byłych małżonków w kosztach związanych z utrzymaniem tego majątku, drugiemu z byłych małżonków służy roszczenie o zwrot połowy wszystkich kosztów. Może on wystąpić także z powództwem o nakazanie przez sąd drugiemu eks-małżonkowi ponoszenia kosztów i ciężarów związanych z przedmiotem współwłasności byłych małżonków.
Prawo nakłada na właściciela obowiązki, jak ponoszenie pewnych ciężarów, które to obowiązki są skorelowane z uprawnieniami, z których właściciel może korzystać, ale nie musi, decyzja jednak jego nie wpływu na ciążące na nim obowiązki. Zatem to, że uprawniony współwłaściciel nie korzysta, nie zamieszkuje w mieszkaniu nie zwalnia go od ponoszenia wydatków i ciężarów.
Wydatki, o których mowa w art. 207, są związane z rzeczą wspólną, jeżeli potrzeba ich poniesienia wynika z normalnej eksploatacji i zasad prawidłowej gospodarki. Należą tu zarówno wydatki konieczne, jak i użyteczne, chyba że te ostatnie służą tylko dla wygody jednego lub kilku współwłaścicieli i zostały poniesione tylko w jego (ich) interesie.
Na koniec trzeba się też zauważyć iż art. 206 k.c. wyznacza zakres korzystania z rzeczy wspólnej, które nie powinno utrudniać czy uniemożliwiać korzystania drugiemu z byłych współmałżonków. Stąd wymiana zamków może być uznana za naruszenie tego przepisu i uzasadniać powództwo o dopuszczenie do korzystania z rzeczy wspólnej.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?