Koszty w czasie zawieszenia działalności

2.4.2009

Pytanie:

"Korzystając z ustawy z 10.07.2008 r. umożliwiającej czasowe zawieszenie działalności gospodarczej, jako osoba fizyczna zawiesiłem działalność gospodarczą. Z zapisanych w ustawie praw i obowiązków przedsiębiorcy (art. 14 ust. 4) wynika, że przedsiębiorca będzie mógł prowadzić działania służące podtrzymaniu działalności; np. opłacać czynsz, płacić podatek od nieruchomości, opłacać rachunki za energię elektryczną, wod.-kan., telefon, wywóz nieczystości, poniesione koszty na drobne remonty, czy odnowienie użytkowej nieruchomości lub jej części, a także zbywać majątek firmy. Przedsiębiorca w okresie zawieszenia będzie musiał rozliczyć podatek VAT i podatek dochodowy na koniec roku. Wykonując dozwolone przepisami nowej ustawy czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, powstaje pytanie. Jeżeli wyżej wymienione działania podtrzymujące zawieszoną działalność gospodarczą są czynnościami dozwolonymi, to otrzymane faktury VAT rejestruję w KPiR i na koniec miesiąca rozliczam w deklaracji VAT podatek naliczony w poniesionych kosztach (czy VAT do zwrotu przez Urząd Skarbowy)? A na koniec roku rozliczam podatek dochodowy w deklaracji rocznej i jeżeli nie sprzedam nic z majątku firmy, to na koniec roku powstanie strata (nie do rozliczenia przy 24-miesięcznym zawieszeniu działalności)? W czasie zawieszenie działalności gospodarczej udostępnię część lub całość nieruchomości przeznaczonej na działalność gospodarczą córce (I grupa podatkowa), też z przeznaczeniem na działalność gospodarczą na zasadzie nieodpłatnego użyczenia. Z tytułu użyczenia nie powstanie przychód z najmu. Nieruchomość użycza nie firma zawieszona, a rodzic, tj. osoba fizyczna, w związku z tym nie powstaje kolizja z ustawą w sprawie zawieszenia działalności gospodarczej. Ale jak traktować refaktury za energię elektryczną , wod.-kan., wywóz śmieci i telefon? Faktury za te media są wystawiane przez usługodawców na firmę, która jest w zawieszeniu. Może najemca otrzymane refaktury powinien rejestrować w KPiR w wartości brutto, a nie netto? Jak zachować się w sytuacji opisanej powyżej?"

Odpowiedź prawnika: Koszty w czasie zawieszenia działalności

Zgodnie z art. 14a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 1 miesiąca do 24 miesięcy. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:

ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

Z powyższych przepisów wynika, iż w okresie zawieszenia przedsiębiorca będzie mógł rozpoznawać przede wszystkim koszty zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, jakim jest działalność gospodarcza. U każdego przedsiębiorcy koszty te należy analizować indywidualnie. Niestety w związku z faktem, iż przepisy o zawieszeniu działalności są przepisami nowymi nieznane jest jeszcze stanowisko organów podatkowych w tym zakresie. Oczywiście jeśli przez cały rok przedsiębiorca nie uzyska przychodów przekraczających koszty, wystąpi strata podatkowa. Przy tym jeśli w związku z użyczeniem lokalu córce podatnik faktycznie nie ponosi kosztów związanych z lokalem, ale są one ponoszone przez córkę, to koszty te nie będą kosztem uzyskania przychodów podatnika.

Zgodnie z art. 99 ust. 7a i 7b ustawy o VAT, w przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji, o których mowa w ust. 1 (a więc składania deklaracji), za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji podatkowych nie dotyczy:

podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE zgodnie z art. 97;
podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary - w zakresie których są podatnikiem;
okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego;
okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.

Przepis powyższy formułuje brak obowiązku składania deklaracji, a nie zakaz składania deklaracji. Zatem jeśli podatnik będzie składał deklaracje i wykazywał VAT naliczony, to - w braku VAT należnego - podatek ten powinien być do zwrotu.

Z kolei art. 44 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią, iż podatnik, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 (prowadząc działalność gospodarczą), który na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej, jest zwolniony, w zakresie tej działalności, z obowiązków wynikających z ust. 1 pkt 1, ust. 3, 3f, 3g, 6 i 6b za okres objęty zawieszeniem (tj. w szczególności podatnik nie jest obowiązany wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy).

Piotr Geliński

Doradca podatkowy

Doradca podatkowy nr 10841; magister prawa (absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego).

Od 2002 r. zdobywał doświadczenie jako współpracownik znanych kancelarii prawnych i kancelarii doradztwa podatkowego. Od 2008 r. wykonuje zawód doradcy podatkowego obecnie w formie spółki doradztwa podatkowego;

Specjalizuje się w: udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych; analizie obciążeń podatkowych i ich optymalizacji, planowaniu podatkowym; ocenie umów pod względem wynikających z nich obowiązków podatkowych; doradztwie w sporach z organami podatkowymi, podczas kontroli podatkowej i skarbowej oraz w postępowaniach z zakresu zobowiązań podatkowych, w tym także w postępowaniach sądowoadministracyjnych.

Odpowiedź prawnika: Koszty w czasie zawieszenia działalności

Komentarze