Likwidacja nagrobka a opłata za miejsce

Odpowiedź prawnika: Likwidacja nagrobka a opłata za miejsce

Kwestie te regulowane są ustawą z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. To jej przepisy stanowią, iż zakładanie i rozszerzanie cmentarzy komunalnych należy do zadań własnych gminy. O założeniu lub rozszerzeniu cmentarza komunalnego decyduje rada gminy, a w miastach na prawach powiatu rada miasta, po uzyskaniu zgody właściwego inspektora sanitarnego.

Jak stanowi artykuł 2 powołanej ustawy utrzymanie cmentarzy komunalnych i zarządzanie nimi należy do właściwych wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), na których terenie cmentarz jest położony.

W opisywanym przypadku najistotniejsza jest treść przepisu artykułu 7, zgodnie z którym grób nie może być użyty do ponownego chowania przed upływem lat 20. Nawet p Orzeczenia [6]o upływie lat 20 ponowne użycie grobu do chowania nie może nastąpić, jeżeli jakakolwiek osoba zgłosi zastrzeżenie przeciw temu i uiści opłatę, przewidzianą za pochowanie zwłok. Zastrzeżenie to ma skutek na dalszych lat 20 i może być odnowione. Przepisy te nie mają zastosowania do pochowania zwłok w grobach murowanych, przeznaczonych do pomieszczenia zwłok więcej niż jednej osoby. Ponadto dozwolone są umowy, przedłużające termin, przed upływem którego nie wolno użyć grobu do ponownego pochowania.

Wynika z powyższego, iż jednym z niezbędnych warunków korzystania grobu jest uiszczenie stosownej, ustalonej przez gminę opłaty. Wynikałoby z tego, iż gmina nie ma obowiązku przypominania o zapłacie za następny okres za grób. Jest to z punktu widzenia prawa umowa, przedłużenie jej (w tym wypadku w celu przedłużenia niezbędne jest także uiszczenie opłaty) leży w gestii stron tej umowy. Takie rozumowanie (czyli twierdzenie, że gmina nie ma obowiązku przypominania o opłacie w jakiś indywidualny sposób) potwierdza także Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 29 marca 1977 r. III CZP 17/77, w tezie której czytamy „osobie, która mimo upływu terminu oznaczonego w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych nie dopełnia warunków z ust. 2 tego artykułu, nie przysługuje roszczenie o przywrócenie posiadania miejsca oddanego przez zarząd cmentarza z przeznaczeniem na grób, chociażby nadal stale odwiedzała grób i utrzymywała go w należytym stanie”.

Jak już było wspominane przytoczony w uchwale ustęp 2 dotyczy opłaty za grób. Prawo do grobu łączy się bowiem z koniecznością spełnienia pewnych warunków, takim warunkiem jest także uiszczenie opłaty. Jej nieuiszczenie uprawnia do stwierdzenia braku tego prawa do grobu. Inną kwestią jest fakt, iż co najmniej względy grzecznościowe oraz moralne uzasadniają, czy też wręcz nakazują wystosowanie takiego przypomnienia o charakterze informacyjnym.

 Powyższe uwagi nie kolidują z twierdzeniem, iż osoba, która nie uiściła opłaty za miejsce na cmentarzu może dochodzić (w razie potrzeby w postępowaniu cywilnym przed sądem) odszkodowania za zniszczenie grobu oraz zadośćuczynienie z racji krzywdy wynikającej z naruszenia pamięci sowich zmarłych.