Nakłady na drogę konieczną

Odpowiedź prawnika: Nakłady na drogę konieczną

Pytanie dotyczy służebności drogi koniecznej obciążającej nieruchomość. Jest ona uregulowana w art. 145 kodeksu cywilnego oraz odpowiednich przepisach tego aktu odnoszących się do służebności gruntowych. Z treści art. 145 § 1 k.c. wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że ustanowienie drogi koniecznej następuje w interesie właścicieli nieruchomości (tu: osoby trzeciej) pozbawionych dostępu do drogi publicznej. Dlatego powinni oni uiścić właścicielowi nieruchomości obciążonej taką służebnością odpowiednie wynagrodzenie. Także ewentualne dodatkowe koszty niezbędne dla urządzenia drogi koniecznej powinni ponieść zainteresowani jej ustanowieniem. W taki sposób wypowiedział się również Sąd Najwyższy w postanowieniu z 7 lutego 2002 r. sygn. akt I CKN 573/00 stwierdzając, iż  właściciele gruntów (nieruchomości) pozbawionych dostępu do drogi publicznej powinni uiścić właścicielowi nieruchomości obciążonej służebnością drogi koniecznej zarówno odpowiednie wynagrodzenie, jak również dodatkowe koszty niezbędne dla urządzenia drogi koniecznej. Jest to odbicie pewnej ogólnej reguły, zgodnie z którą służebność gruntowa winna być wykonywana z możliwie najmniejszym obciążeniem nieruchomości obciążonej.

Pamiętać jednak należy, iż decydujące znaczenie odgrywa w prawie cywilnym umowa (porozumienie) stron. Jeżeli zaś strony nie uregulowały między sobą zakresu partycypacji w kosztach utrzymania drogi, winny mieć znaczenie odpowiednie przepisy kc interpretowane w świetle zasad współżycia społecznego. Warto także pamiętać o treści art. 289 par. 1 kc, który stanowi, iż w braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej.

W przypadku braku partycypacji osoby trzeciej, właściciel nieruchomości obciążonej uprawniony jest do wystąpienia z powództwem do sądu o zobowiązanie tej osoby do poniesienia kosztów (lub ich części) poniesionych na służebność lub o zapłatę kwoty stanowiącej równowartość poniesionych przez siebie kosztów.