Nieobecność biologicznego ojca na rozprawie

Odpowiedź prawnika: Nieobecność biologicznego ojca na rozprawie

Zgodnie z odpowiednimi przepisami Kodeksu postępowania cywilnego postępowanie w sprawie o przysposobienie dziecka jest postępowaniem inicjowanym tylko na wniosek przysposabiającego (czyli osoby, która chce dziecko adoptować). Wobec czego jeżeli sąd wezwał jednego z uczestników postępowania do osobistego stawiennictwa, to osoba taka powinna pojawić się na sali sądowej, chyba że usprawiedliwi swoją nieobecność (a rzeczywiście istniejąca choroba może być przyczyną takiego usprawiedliwienia). Jeżeli strona wezwana do osobistego stawiennictwa nie stawi się bez usprawiedliwionych powodów na posiedzenie, sąd może skazać ją na zapłatę stosownej grzywny, nie może jednak nakazać przymusowego sprowadzenia jej do sądu. Sąd nie może obarczyć wnioskodawcy postępowanie w sprawie przysposobienia (czyli adoptującego) obowiązkiem dostarczenia dowodu usprawiedliwienia nieobecności innego uczestnika tego postępowania. Taki nakaz sąd może nałożyć tylko na osobę, która się właśnie nie stawiła, mimo że była do tego obowiązana. Sąd nie jest także związany żadnym ograniczeniem w kwestii ilości przeprowadzanych posiedzeń (ewentualnie rozpraw). Należy jednak pamiętać, że na podstawie z art. 6 Kodeksu postępowania cywilnego sąd ma obowiązek zgodnie z zasadą szybkości oraz efektywności przeciwdziałać przewlekaniu postępowania. Nie może się to jednak odbyć kosztem wyjaśnienia okoliczności niezbędnych do rozstrzygnięcia sprawy. Według treści art. 586 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego na rozprawę w sprawie przysposobienia dziecka wzywa się przysposabiającego oraz osoby, których zgoda w świetle obowiązujących przepisów na przysposobienie jest potrzebna. Zaś paragraf 3 wyżej wymienionego przepisu wyłącza konieczność wezwania na rozprawę rodziców, którzy wyrazili zgodę na przysposobienie ich dziecka w przyszłości bez wskazania osoby przysposabiającego (tzw. przysposobienie pełne - nierozwiązywalne). W wypadku takim rodzice nie mogą brać udziału w postępowaniu. Z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika o jaki rodzaj przysposobienia chodzi. Jednakże z przytoczonej przez użytkownika "postawy sądu" można raczej wykluczyć właśnie wyżej wymienione przysposobienie pełne - nierozwiązywalne, które nie wymaga udziału rodziców w postępowaniu sądowym. Wobec powyższego zgoda rodziców (w tym biologicznego ojca dziecka) będzie zasadniczo potrzebna, chyba że zostali oni pozbawieni władzy rodzicielskiej lub są nieznani albo porozumienie się z nimi napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody.

Zgoda ojca nie będzie także wymagana w sytuacji, kiedy jego ojcostwo zostało ustalone przez sąd, a władza rodzicielska nie została mu przyznana. We wszystkich tych przypadkach udział rodziców (także biologicznego ojca) w postępowaniu o przysposobienie dziecka nie będzie konieczny. Jeżeli sąd przesłuchał już osobę, mającą stałe miejsce zamieszkania za granicą (zakładając że ma ona także obywatelstwo polskie) i zachodzi potrzeba jej ponownego osobistego udziału w postępowaniu sądowym (np. w celu ponownego przesłuchania), to sąd polski może w ramach tzw. pomocy prawnej wystąpić ze stosownym wnioskiem do odpowiedniego polskiego przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego w kraju miejsca zamieszkania tej osoby. Wtedy stosowne czynności procesowe (np. przesłuchanie uczestnika postępowania) podejmą uprawnione osoby właśnie z tego przedstawicielstwa dyplomatycznego lub polskiego konsulatu. W związku z czym nie będzie zachodziła potrzeba wzywania tego uczestnika do osobistego stawiennictwa w sądzie polskim. Nawet jeżeliby sąd nie skorzystał z drogi pomocy prawnej i wezwał uczestnika postępowania na posiedzenie (rozprawę) przed sądem polski, to takie wezwanie w żadnym wypadku nie będzie wiązało zakładu pracy, w kraju miejsca zamieszkania osoby wezwanej.