Nieobecność obwinionego na rozprawie
Pytanie:
"Obwiniony, pomimo prawidłowych wezwań, kilkakrotnie na rozprawy o wykroczenia nie stawił się, lecz usprawiedliwił swoją nieobecność powołując się na opiekę nad chorą matką. Usprawiedliwienie to nie było prawdziwe, bowiem matka przez cały czas mieszka sama (i dba o siebie), a obwiniony u niej przebywa sporadycznie (co mogę udowodnić). We wszystkich pismach do sądu czy też przy wezwaniach na Policję (były dwa pisemne i jedno telefoniczne), do których się nie stosuje, podaje jako wytłumaczenie, że opiekuje się matką. Gdy ja otrzymałam zawiadomienie, iż mam się zgłosić jako świadek do sądu czy na policję, zawierały one pouczenie w tej sprawie. Czy takie postępowanie osoby wezwanej do "stawienia się" jest niezgodne z prawem? Czy zignorowanie sądu i Policji (bo tak naprawdę nie było uzasadnionej przeszkody, by jako obwiniony w sądzie i świadek na policji stawiła się) nie jest sankcjonowane? "
Odpowiedź prawnika: Nieobecność obwinionego na rozprawie
Niestawiennictwo na wezwanie sądu lub Policji nie stanowi przestępstwa czy wykroczenia. Może natomiast prowadzić do niekorzystnych skutków dla osoby, która się nie stawiła, albo do zastosowania wobec niej środków przymusu. Należy też zwrócić uwagę, iż inne reguły obowiązują świadka, a inne obwinionego.
W postępowaniu w sprawach o wykroczenia udział obwinionego nie jest konieczny. Jednakże przepis art. 71 § 5 kpw stanowi, iż w razie usprawiedliwionego niestawiennictwa obwinionego, któremu doręczono wezwanie, rozprawę odracza się, przy czym sąd może, jeżeli uzna to za celowe, przeprowadzić postępowanie dowodowe, a w szczególności przesłuchać świadków, którzy stawili się na rozprawę. Na następnej rozprawie obwiniony może jednak żądać przeprowadzenia ponownie dowodów przeprowadzonych na odroczonej rozprawie.
W razie nieusprawiedliwionej nieobecności obwinionego, któremu doręczono wezwanie na rozprawę, przeprowadza się rozprawę zaocznie, chyba że sąd uzna udział obwinionego za konieczny i rozprawę odroczy, po ewentualnym przeprowadzeniu postępowania dowodowego, w szczególności po przesłuchaniu świadków, którzy stawili się na rozprawę. Jeżeli jednak obecność obwinionego jest konieczna, a nie stawił się on bez usprawiedliwienia, sąd może zarządzić jego zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie przez Policję (art. 71 § 4 kpw). Co najwyżej taka może być zatem „sankcja” za nieusprawiedliwioną nieobecność obwinionego (gdyby Pani przekonała sąd, iż rzeczywiście była nieusprawiedliwiona), należy jednak pamiętać, że sąd tylko „może”, a nie „musi” go doprowadzać (zależy to od okoliczności sprawy; często udział obwinionego nie jest w ogóle konieczny).
Na świadka, który bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie uprawnionego organu, można nałożyć karę porządkową do 250 złotych, a w razie ponownego niezastosowania się do wezwania do 500 złotych. W razie niestawienia się świadka na wezwanie bez usprawiedliwienia można, niezależnie od nałożenia kary porządkowej, zarządzić jego przymusowe doprowadzenie przez Policję.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?