Odszkodowanie za prawa autorskie

Odpowiedź prawnika: Odszkodowanie za prawa autorskie

Z uwagi na fakt, że odszkodowanie ma na celu zrekompensowanie poszkodowanemu poniesionych szkód, nie zaś jego wzbogacenie, ustawodawca co do zasady zwalnia odszkodowania z podatku dochodowego od osób fizycznych. Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Bydgoszczy (pismo PB-3/005-1-370/I/04): „Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.), zwolnione od opodatkowania są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Stosownie natomiast do treści art.21 ust. 1 pkt 3b ustawy, zwolnione od opodatkowania są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

a. otrzymanych w związku z prowadzona działalnością gospodarczą,

b. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Analizując treść powyższych przepisów należy podkreślić, iż art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy dotyczy odszkodowań innych niż m.in. te wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Zatem przedmiotowy przepis nie dotyczy odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.”

Zatem od tego rodzaju odszkodowania nie trzeba płacić podatku dochodowego, nie trzeba wykazywać go w zeznaniu rocznym PIT, nie nalicza się również kosztów uzyskania przychodów.

W przypadku gdyby takie odszkodowanie nie było objęte ww. zwolnieniami przedmiotowymi od podatku, to przychód z tego tytułu należałoby raczej kwalifikować do przychodów z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9.

Ponadto ww. odsetki mogą stanowić korzyści, które mogły być osiągnięte, gdyby podatnikowi nie wyrządzono szkody. Nie korzystają więc ze zwolnienia i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W związku z powyższym - zgodnie z art. 9 ust. 1a ww. ustawy - podatnik powinien wykazać je jako "inne dochody" i opodatkować łącznie z innymi dochodami w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ww. ustawy, składanym za rok podatkowy, w którym je uzyska. W tym przypadku, zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła przychodu są wszelkie wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w przepisach art. 23 ustawy. Poniesiony wydatek może być uznany za koszt uzyskania przychodu z danego źródła, jeżeli istnieje ścisły związek pomiędzy tym wydatkiem a przychodem.