Odwołanie pracownika ze stanowiska

Odpowiedź prawnika: Odwołanie pracownika ze stanowiska

Zakładając, że nieprzypadkowo użyte zostało w pytaniu sformułowanie o powołanie pracownika na określone stanowisko pracy (innymi słowy, że stosunek pracy nawiązał się na podstawie powołania), wówczas do oceny prawnej skutków odwołania pracownika ze stanowiska należy zastosować przepisy kodeksu pracy regulujące problematykę stosunku pracy na podstawie powołania (art. 68-72 kp).

Kodeks pracy stanowi, iż praconik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie - niezwłocznie lub określonym terminie - odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Możliwość ta dotyczy także pracowników, którzy na podstawie szczególnych przepisów zostali powołani na stanowisko na czas nieokreślony.

Odwołanie winno nastąpić na piśmie. Jest ono równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę. Z reguły spowoduje to ustanie stosunku pracy z upływem okresu wypowiedzenia biegnącym według ogólnych zasad od dnia odwołania; są jednak od tego wyjątki dotyczące odłożenia w czasie rozpoczęcia biegu okresu wypowiedzenia:

• w razie odwołania w okresie usprawiedliwionej nieobecności, bieg wypowiedzenia rozpoczyna się po upływie tego okresu, a jeżeli upłynęły okresy ochronne z art. 53 § 1 kp, to można z pracownikiem rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia (art. 72 § 1 kp);

• w razie odwołania pracownicy w okresie ciąży okres wypowiedzenia rozpoczyna bieg od dnia złożenia pracownicy pisemnej propozycji podjęcia innej pracy, odpowiedniej ze względu na jej kwalifikacje zawodowe, jeżeli propozycja ta nie została przyjęta. Odpowiednio stosuje się to do pracownika w wieku przedemerytalnym (art. 72 § 1 i 2 kp).

W okresie wypowiedzenia pracownik ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem. Jeżeli jednak odwołanie nastąpiło na skutek przyczyn charakterystycznych dla rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy bez wypowiedzenia (tzw. zwolnienia dyscyplinarne - art. 52 i 53 kodeksu pracy), odwołanie takie ma skutek rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia - ze skutkiem natychmiastowym.

Art. 71 kp przewiduje ponadto, że na wniosek lub za zgodą pracownika pracodawca może zatrudnić go w okresie wypowiedzenia przy innej pracy, odpowiedniej ze względu na jego kwalifikacje zawodowe, a po upływie okresu wypowiedzenia zatrudnić na uzgodnionych przez strony warunkach pracy i płacy.

Co ważne, jeżeli powołano pracownika na czas określony mimo braku przepisu szczególnego upoważniającego do stosowania tego rodzaju powołania - to należy traktować to powołanie jako dokonane na czas nie określony. Zastrzeżenie terminu powołania jest bowiem sprzeczne z prawem i zarazem mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy, czego skutkiem jest nieważność tego zastrzeżenia.

Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązany na czas określony rozwiąże się zatem bez żadnych konsekwencji wraz z upływem okresu powołania (30 czerwca), w przypadku zaś wcześniejszego odwołania mają zastosowania reguły powołane powyżej.