Oferta a zaproszenie do składania ofert
Pytanie:
"Konsument otrzymuje pisemną reklamę zachęcającą do nawiązania umowy na podłączenie telewizji cyfrowej. Korzysta z tej oferty, podpisuje umowę i płaci aktywację, a później czynsz. W korespondencji nie napisano, czy jest to oferta, czy tylko zwykła reklama zachęcającą do nowych usług. Wypunktowanych jest kilka najciekawszych możliwości jakie zapewnić ma usługodawca. Jednak po instalacji okazało się, że świadczona usługa nie pokrywa się całkowicie z otrzymaną reklamą. Z przyczyn technicznych usługodawca nie może dostarczyć wszystkiego tego, co wstępnie reklamował (a może oferował). Kiedy jakaś publikacja kierowana do konsumenta pisemnie nie stanowi oferty w rozumieniu prawa cywilnego i ma tylko charakter informacyjny? Czy to wynika z treści, tytułu czy musi być stosowne zastrzeżenie w danej ofercie/reklamie? Czy przedsiębiorca nie kierujący do konkretnego konsumenta reklamy/propozycji/zachęty do skorzystania z jego usług (np. telewizji cyfrowej) jest w jakiś sposób zobowiązany do zachowania świadczeń wynikających z tej propozycji? Czy świadczone usługi muszą się pokrywać z tym, co wynika wprost z reklamy czy niekoniecznie? Może kilku brakować? Co jeśli w późniejszej umowie na świadczenie usług przedsiębiorca wykluczy swoją odpowiedzialność od ewentualnych braków (np. z przyczyn technicznych)? "
Odpowiedź prawnika: Oferta a zaproszenie do składania ofert
Oferta musiałaby zawierać wszystkie istotne postanowienia umowy. Stosownie do art. 71 kodeksu cywilnego ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy. Nie jest zatem konieczne, by charakter pisma/ogłoszenia wynikał z treści, tytułu czy zastrzeżenia - jeśli tylko pojawią się wątpliwości, w grę wchodzi w/w przepis.
Gdybyśmy mieli do czynienia z ofertą, to z chwilą jej przyjęcia doszłoby do zawarcia umowy na takich warunkach, jakie zawierała oferta. Jeśli jednak mamy do czynienia z zaproszeniem do składania ofert, to wymienione tam warunki nie są wiążące. Świadczona usługa powinna się pokrywać z tym, co zostało zapisane w umowie. Skoro zatem w umowie zastrzeżono, że część usług może być niedostępna z przyczyn technicznych niezależnych od usługodawcy (np. z powodu określonego usytuowania domu pewne usługi są niedostępne), a druga strona umowy takie warunki przyjęła (przez zawarcie umowy), to nie można wymagać, by wszystkie usługi były dostępne.
Warto zauważyć, że reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Przy ocenie reklamy wprowadzającej w błąd należy uwzględnić wszystkie jej elementy, zwłaszcza dotyczące ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy lub konserwacji reklamowanych towarów lub usług, a także zachowania się klienta. Jednakże powództwo w razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji może wytoczyć tylko inny przedsiębiorca, którego interesy zostały zagrożone, albo krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców.
W grę mogłyby wejść także nieuczciwe praktyki rynkowe (ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, Dz.U. 2007 r. Nr 171, poz. 1206). Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd (np. rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji czy rozpowszechnianie prawdziwych informacji w sposób mogący wprowadzać w błąd). W razie dokonania nieuczciwej praktyki rynkowej konsument, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:
- zaniechania tej praktyki;
- usunięcia skutków tej praktyki;
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
- naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu;
- zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?