Olej spożywczy zamiast napędowego

Odpowiedź prawnika: Olej spożywczy zamiast napędowego

Z dniem 1 marca 2009 r. weszła w życie ustawa o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r., Nr 3 poz. 11). Celem ustawy jest opodatkowanie podatkiem akcyzowym stanowiącym dochód budżetu państwa określonej grupy wyrobów akcyzowych. Wyrobami akcyzowymi w rozumieniu ustawy są wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe określone w załączniku nr 1 do wskazanej ustawy. I tak wśród wyrobów akcyzowych znajdziemy przykładowo:

• Olej sojowy i jego frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie

• Olej z orzeszków ziemnych i jego frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie

• Oliwa i jej frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie (poz. 1509)

• Pozostałe oleje i ich frakcje, otrzymywane wyłącznie z oliwek, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie, włącznie z mieszaninami tych olejów lub ich frakcji z olejami lub frakcjami objętymi pozycją 1509

• Olej palmowy i jego frakcje, nawet rafinowany, ale niemodyfikowany chemicznie

• Olej z nasion słonecznika, z krokosza balwierskiego lub z nasion bawełny i ich frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie

• Olej kokosowy (z kopry), olej z ziaren palmowych lub olej babassu i ich frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie

• Olej rzepakowy, rzepikowy lub gorczycowy oraz ich frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie

Produkty te oczywiście nie są objęte akcyzą, jeśli są kupowane do celów spożywczych, ale jeśli zostają przeznaczone do celów opałowych lub napędowych to stają się produktami akcyzowymi. To pociąga za sobą obowiązek odprowadzenia przez kupującego akcyzy do urzędu celnego, gdyż zostało zmienione przeznaczenie produktu.

Rzeczywiście sformułowanie art. 73a § 1 kodeksu karnego skarbowego, którego celem jest ochrona interesów finansowych państwa, i który mógłby mieć zastosowanie w opisywanym przypadku jest niefortunne, tak że może dojść do wyłączenia odpowiedzialności karnej. Przepis ten stanowi, że „Kto w użyciu wyrobu akcyzowego zmienia jego przeznaczenie, w szczególności używa oleju opałowego jako oleju napędowego, przez co naraża podatek akcyzowy na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie”. Przedmiotem czynności sprawcy ma być wyrób akcyzowy – będzie nim olej rzepakowy przeznaczony do celów opałowych lub napędowych. Wydaje się zatem, że zakupienie oleju roślinnego nieoferowanego przez nabywcę jako środek napędowy i użycie go w celach napędowych nie realizuje znamion czynu z art. 73a. Dochodzi co prawda do zmiany użycia towaru powodującą narażenie podatku akcyzowego na uszczuplenie, ale nie jest to zmiana przeznaczenia wyrobu akcyzowego. Następuje tu zmiana użycia towaru, na skutek czego staje się on wyrobem akcyzowym. Potwierdza to także stanowisko doktryny prawniczej - Jeżeli dany towar nie jest wyrobem akcyzowym, staje się nim natomiast dopiero w użyciu z określonym przeznaczeniem, to nadanie w trakcie użycia towaru przeznaczenia skutkującego uszczupleniem podatku akcyzowego nie wyczerpuje znamion deliktu z art. 73a k.k.s. (tak P. Kardas, G. Łabuda, T. Razowski, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, LEX, 2010).