Podatek VAT w postępowaniu egzekucyjnym

Odpowiedź prawnika: Podatek VAT w postępowaniu egzekucyjnym

Zgodnie z art. 18 ustawy o podatku VAT, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. Przepis ten rozstrzyga zatem o obowiązkach organu egzekucyjnego jedynie w sytuacji sprzedaży towarów w postępowaniu egzekucyjnym.

De facto więc, poza ww. sytuacją, na organach tych nie ciąży obowiązek rozliczenia za zobowiązanego podatku VAT należnego.

Niemniej jednak należy zauważyć, że zajęcie obejmuje należność brutto, a więc słusznie dłużnik zajętej wierzytelności dokonuje zapłaty w wysokości brutto na konto organu egzekucyjnego. W tej sytuacji organ egzekucyjny znajduje się w posiadaniu podatku, który powinien zostać rozliczony i zapłacony przez zobowiązanego. Gdyby bowiem zajęto kwotę netto, wówczas dłużnik zajętej wierzytelności uiszczałby tę kwotę na konto organu, zaś podatek VAT na konto zobowiązanego (wątpliwa jest jednak poprawność takiego rozwiązania). Wydaje się, że zajęcie kwoty brutto powoduje po stronie organu egzekucyjnego obowiązek wpłaty tego podatku za podatnika. Powoduje to oczywiście określone komplikacje, ponieważ organ egzekucyjny nie jest uprawniony ani do rozliczenia podatku naliczonego, ani tym bardziej do złożenia deklaracji. W związku z tym, w efekcie może się okazać, że podatek uiszczony na rzecz organu podatkowego nie powinien być zapłacony w związku z wystąpieniem w danym okresie rozliczeniowym nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Problem odpowiednich rozliczeń spoczywa już jednak wtedy na zobowiązanym. Z pewnością jednak wątpliwym rozwiązaniem byłoby zaliczenie całej kwoty brutto na egzekwowaną należność, ponieważ ta część zajętej wierzytelności, które obejmuje podatek VAT, nie przysługuje zobowiązanemu, lecz Skarbowi Państwa.