Podział nakładów w postępowaniu spadkowym
Pytanie:
"(SPR PL)Małżonek planuje planuje kupić samochód. Ten samochód kupi z odrębnego majątku (posiadanego przed zawarciem małżeństwa). Po zawarciu małżeństwa mają wspólnotę majątkową. Jeśli pierwszy umrze to czy żona będzie musiała jego dzieciom (dorosłym, nie przysposobionym, nie mieszkającym z nimi ) zwracać połowę wartości tego samochodu (wspólnie małżonkowie by ponosili koszty utrzymania samochodu, ubezpieczenia, paliwo, naprawy - po połowie). A jak to wygląda w przypadku nakładów na mieszkanie dokonywanych z odrębnego, posiadanego przed ślubem majątku męża. Mieszkanie jest majątkiem odrębnym żony, sprzed małżeństwa i całe wyposażenie tego mieszkania zostało dokonane z jej pieniędzy. Przez lata pozostawali w wolnym związku mieszkając u niej i on przez kilkanaście lat nie zainwestował w to mieszkanie ani złotówki. Przez lata nie ponosił tego kosztów jego utrzymania (czynsz itd). Trzeba wymienić okna na szczelniejsze, odmalować mieszkanie, pousuwać usterki. Jeśli pieniądze pójdą na samochód i remont mieszkania z konta małżonka na którym są środki posiadane sprzed małżeństwa, to czy jego żona musiałaby zwracać kiedyś (po jego śmierci) pieniądze."
Odpowiedź prawnika: Podział nakładów w postępowaniu spadkowym
Wszelkie przedmioty majątkowe jakie zostaną nabyte w trakcie trwania małżeństwa z własnego majątku jednego z małżonków, stanowią majątek osobisty tego małżonka, co wiąże się z tym, iż może swobodnie tymi przedmiotami rozporządzać i nie wchodzą one w skład majątku wspólnego. Z chwilą śmierci tego małżonka, jeśli w danym przypadku dochodzi do dziedziczenia ustawowego, cały pozostały po małżonku majątek (w tym i osobisty) wchodzi w skład masy spadkowej i podlega dziedziczeniu na zasadach ogólnych. Jeśli więc małżonek umrze, ustanie wspólność majątkowa małżeńska i udziały w majątku wspólnym jak i osobisty majątek małżonka podlegać będą dziedziczeniu. Jeśli chodzi o konkretne przedmioty majątku spadkowego (przykładowo samochód), będzie on podlegał dziedziczeniu zarówno przez żonę jak i dzieci małżonka. Każdy ze spadkobierców nabędzie udział we własności samochodu. W postępowaniu sądowym o dział spadku pozostałego po zmarłym, sąd będzie rozstrzygał także inne rzeczy. I tak, jak wskazuje przepis art. 686 kpc w postępowaniu działowym sąd rozstrzyga także o istnieniu zapisów, których przedmiotem są rzeczy lub prawa należące do spadku, jak również o wzajemnych roszczeniach pomiędzy współspadkobiercami z tytułu posiadania poszczególnych przedmiotów spadkowych, pobranych pożytków i innych przychodów, poczynionych na spadek nakładów i spłaconych długów spadkowych.
Sąd weźmie pod uwagę także nakłady jakie zostały poczynione przez Panią na majątek spadkowy (samochód).
Z drugiej strony, sąd będzie także brał pod uwagę nakłady jakie poczynił małżonek z majątku osobistego na Pani osobisty majątek. Podstawą tej czynności jest przepis art. 1039 kc, wskazujący, iż spadkobiercy dokonując działu spadku zobowiązani są do zaliczania na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn (a za takie można uznać środki przeznaczone na remont mieszkania drugiego z małżonków), chyba że z oświadczenia spadkodawcy wynika, iż darowizna została dokonana z wyłączeniem od obowiązku zaliczenia. Regulacja ta nie dotyczy drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych w danych stosunkach.
Grzegorz Pawelec
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?