Potwierdzenie rejestracji VAT kontrahenta

Odpowiedź prawnika: Potwierdzenie rejestracji VAT kontrahenta

Dla podatników podatku od towarów i usług (VAT) bardzo duże znaczenie ma status ich kontrahenta (sprzedawcy) jako zarejestrowanego podatnika VAT. Tylko faktura wystawiona przez takiego podatnika będzie uprawniała ich do odliczenia podatku na niej wykazanego. Nabywca ponosi ryzyko związane z tym, że zbywca może okazać się niezarejestrowanym podatnikiem VAT. Zostanie wówczas przez nabywcę obciążony wykazanym na fakturze podatkiem, którego nie będzie miał prawa odliczyć. Ponadto, mając na uwadze rygorystyczne podejście organów podatkowych do dokumentowania kosztów uzyskania przychodów, należy zauważyć, że faktura VAT wystawiona przez niezarejestrowany podmiot może być nieuznana przez organy podatkowe za dokument upoważniający na zaliczenie określonego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Mając na uwadze powyższe niebezpieczeństwa ustawa o VAT stwarza mechanizmy umożliwiające zainteresowanym uzyskanie urzędowego potwierdzenia co do statusu ich kontrahentów jako zarejestrowanych podatników VAT.

Przede wszystkim należy jednak stwierdzić, iż dobrą praktyką jest żądanie na początku współpracy z danym kontrahentem okazania lub doręczenia jego dokumentów rejestracyjnych (chociażby kopii – KRS lub zaświadczenia z ewidencji działalności gospodarczej, REGON, NIP).

Jeżeli natomiast podatnik ma jakiekolwiek wątpliwości, czy sprzedawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, a w związku z tym, czy był uprawniony do wystawienia faktury VAT, powinien skorzystać z możliwości, którą daje mu art. art. 96 ust. 13 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, na wniosek zainteresowanego naczelnik urzędu skarbowego jest obowiązany potwierdzić, czy podatnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony. Zainteresowanym może być zarówno sam podatnik, jak i osoba trzecia mająca interes prawny w złożeniu wniosku.

Nie jest jasne, do jakiego organu powinien zgłosić się podatnik z wnioskiem o wydanie stosownego potwierdzenia (przepis stanowi o organie podatkowym). W literaturze podatkowej podkreśla się, że do wydania potwierdzenia będą zobowiązane dwa organy podatkowe - właściwy dla podatnika, którego status ma być potwierdzony, oraz właściwy dla osoby trzeciej, która ubiega się o potwierdzenie.

Powyższe zasady potwierdzania statusu podatników obowiązują w przypadku transakcji w obrocie krajowym. Zasady potwierdzania statusu podatników dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych reguluje art. 97 ustawy o VAT.