Umowa zawarta przez osobę nieuprawnioną
Często podpisując umowę z daną firmą, czy instytucją, nie weryfikujemy, czy osoba podpisująca się za naszego kontrahenta jest uprawniona do jej zawarcia. Jakie mogą być konsekwencje podpisania takiej umowy?
Rzekomy pełnomocnik
Kodeks cywilny zawiera regulacje odnośnie ważności kontraktu zawartego przez rzekomego pełnomocnika.
Znajduje się ona w art. 103 kodeksu cywilnego, który stanowi, że:
§ 1 Jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta.
§ 2 Druga strona może wyznaczyć osobie, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu.
§ 3 W braku potwierdzenia ten, kto zawarł umowę w cudzym imieniu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania lub o przekroczeniu jego zakresu.
Jak wynika z powyższego, regulacja ta dotyczy sytuacji, gdy działający pełnomocnik nie ma umocowania lub przekroczy jego zakres. Istotnym jest podkreślenie faktu, iż brak umocowania dotyczy sytuacji, gdy w ogóle nie zostało ono udzielone, jak również, gdy jest ono nieważne z uwagi na np. niezachowanie odpowiedniej formy jego udzielenia. Zawarta w ten sposób umowa jest dotknięta sankcją bezskuteczności zawieszonej. Jej skuteczność zależy od tego, czy osoba w imieniu, której działa pełnomocnik - potwierdzi ją. Zatem w celu poprawnego zawarcia umowy, osoba, która zawarła umowę z rzekomym pełnomocnikiem, powinna zwrócić się do drugiej strony z wnioskiem o potwierdzenie dokonania tej czynności w określonym terminie. Odmowa potwierdzenia dokonanej czynności lub też brak reakcji w wyznaczonym terminie, powoduje, iż po stronie osoby, która zawarła umowę z rzekomym pełnomocnikiem powstaje roszczenie o zwrot tego, co rzekomy pełnomocnik otrzymał w związku z umową, jak również roszczenie o naprawienie szkody.
Co się dzieje w przypadku, gdy pełnomocnik dokonał czynności jednostronnej?
W takiej sytuacji, zgodnie z art. 104 k.c., czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna. Jednakże gdy ten, komu zostało złożone oświadczenie woli w cudzym imieniu, zgodził się na działanie bez umocowania, stosuje się odpowiednio przepisy o zawarciu umowy bez umocowania (czyli zastosowanie znajdzie art. 103 k.c.).
Jakie skutki ma zawarcie umowy po wygaśnięciu pełnomocnictwa?
Ta okoliczność została przewidziana w art. 105 k.c., który stanowi, iż jeżeli pełnomocnik po wygaśnięciu umocowania dokona w imieniu mocodawcy czynności prawnej w granicach pierwotnego umocowania, czynność prawna jest ważna, chyba że druga strona o wygaśnięciu umocowania wiedziała lub z łatwością mogła się dowiedzieć. Zatem w razie wykazania przez mocodawcę pełnomocnika, że druga stron o wygaśnięciu pełnomocnictwa wiedziała lub mogła się łatwo dowiedzieć, umowa będzie nieważna.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?