Powaga rzeczy osądzonej a roszczenia z weksla

Odpowiedź prawnika: Powaga rzeczy osądzonej a roszczenia z weksla

Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Granice przedmiotowe powagi rzeczy osądzonej określa nie tylko przedmiot, ale i podstawa rozstrzygnięcia sądu (postanowienie SN z dnia 9 czerwca 1971 r., II CZ 59/71, OSNCP 1971, nr 12, poz. 226). Stan rei iudicatae zachodzi wówczas, gdy w sprawie już prawomocnie rozstrzygniętej oraz w sprawie będącej przedmiotem osądu zachodzi tożsamość obu wymienionych elementów.

Weksel jako zobowiązanie abstrakcyjne jest zobowiązaniem abstrakcyjnym, co do zasady niezwiązanym z podstawowym stosunkiem prawnym, z którego należności zabezpiecza. Teoretycznie jest możliwe dochodzenie sumy wekslowej, a w dalszej kolejności dochodzenie roszczenia z umowy pożyczki.

W sytuacji, gdy wierzyciel po zaspokojeniu roszczenia z tytułu weksla dochodzi następnie roszczenia z tytułu umowy pożyczki, sąd orzekający oddali to drugie powództwo dopiero na zarzut dłużnika. Nie dojdzie jednak do odrzucenia pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c., gdyż w tej sytuacji nie mamy do czynienia z powagą rzeczy osądzonej. Aby zapobiec ponownemu zaspokojeniu się wierzyciela, konieczne jest powołanie się przez dłużnika na wcześniejsze spełnienie świadczenia na podstawie weksla.