Prawa autorskie a artykuł w gazecie

Odpowiedź prawnika: Prawa autorskie a artykuł w gazecie

To czy poniosą Państwo jakiekolwiek konsekwencje zależy od tego, czy wskazanego teksty mają charakter utworów chronionych przez ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a zatem czy spełniają przesłanki określone w art. 1 tej ustawy. To jest z reguły bardzo kontrowersyjne (należy m.in. określić czy dany utwór przejawia wystarczający poziom indywidualności i twórczości) i sądy z reguły zwracają się do fachowych instytucji (jak Instytut Prawa Własności Intelektualnej w Krakowie) po ekspertyzę w tej sprawie. Jeśli jest to utwór w rozumieniu prawa autorskiego to konsekwencje  tego Państwa działania mogą być dwojakiego rodzaju: cywilnoprawne i karnoprawne.

1. Cywilnoprawne. Poprzez rozpowszechnienie cudzych utworów w rozumieniu prawa autorskiego (zamieszczenie ich na stronie internetowej) bez zgody twórcy, doszło do naruszenie art. 17 prawa autorskiego (który przyznaje twórcy wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim). Naruszenie tego uprawnienia powoduje powstanie roszczeń z art. 79 prawa autorskiego czyli:

1) zaniechania naruszania;  (np.: usunięcia tekstów ze strony internetowej)

2) usunięcia skutków naruszenia; 

3) naprawienia wyrządzonej szkody: 

a) na zasadach ogólnych albo 

b) poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione - trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu; 

4) wydania uzyskanych korzyści.

To że jak Państwo twierdzą nie wiedzieliście że teksty te są skopiowane z broszurki innego autora, nie ma znaczenia dla przyjęcia samego naruszenia (zresztą wszyscy twierdzą że nie wiedzieli że naruszają cudze prawa autorskie, to żadne argument). To samo dotyczy faktu, ze inne osoby wcześniej naruszyły prawa autorskie twórcy (ci którzy przekopiowali teksty z jego broszurek na forum internetowe). Może to co najwyżej powodować, że Państwa działanie zostanie uznane za nieumyślne (niezawinione), co ma znaczenia na tle pkt 3 b) powyższego artykułu.

2. Konsekwencje karnoprawne. Poza wskazanymi wyżej konsekwencjami wynikającymi z art. 79 prawa autorskiego, rozpowszechnienie tych utworów może też powodować odpowiedzialność karną z przepisów karnych prawa autorskiego.

Art. 115 ustęp 3 tej ustawy przewiduje: Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w inny sposób niż określony w ust. 1 lub ust. 2 narusza cudze prawa autorskie lub prawa pokrewne określone w art. 16, art. 17, art. 18, art. 19 ust. 1, art. 19  1 , art. 86, art. 94 ust. 4 lub art. 97, albo nie wykonuje obowiązków określonych w art. 19  3  ust. 2, art. 20 ust. 1-4, art. 40 ust. 1 lub ust. 2, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.   

Przepis ten wymienia uprawnienia z wskazanego na początku art. 17 prawa autorskiego. Jego zastosowanie możliwe jest tylko w przypadku działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej (czyli uzależnione od tego, czy z zamieszczeniem tych tekstów na stronie internetowej związany był zamiar osiągnięcia korzyści majątkowych, np.: była to strona odpłatna).

Należy podkreślić, że jeśli istotnie jest tak, że Państwo nie podpisaliście tych artykułów własnymi nazwiskami, to o plagiacie nie ma raczej co mówić (mówi o nim art. 115 ust. 1), gdyż nie doszło do przywłaszczenia cudzego autorstwa, lecz rozpowszechnienia cudzego utworu bez zgody twórcy.