Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Kiedy wyrok staje się prawomocny?
Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje od niego żaden środek zaskarżenia. Podstawowym środkiem zaskarżenia, który uniemożliwia uprawomocnienie się wyroku, jest apelacja składana od wyroku pierwszej instancji.
Terminy dotyczące apelacji
Krok 1: Wniosek o uzasadnienie wyroku
Po ogłoszeniu wyroku strona ma 7 dni na złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku. Jeżeli strona nie złoży takiego wniosku, wyrok uprawomocni się po upływie tego terminu.
Krok 2: Termin na wniesienie apelacji
Apelację wnosi się do sądu w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku wraz z uzasadnieniem.
Krok 3: Przedłużony termin na apelację
W przypadku przedłużenia terminu do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku termin na wniesienie apelacji wynosi trzy tygodnie. O terminie tym sąd zawiadamia stronę doręczając jej wyrok z uzasadnieniem.
Różne scenariusze uprawomocnienia
Scenariusz 1: Brak wniosku o uzasadnienie
Jeżeli żadna ze stron nie złoży wniosku o uzasadnienie wyroku, wyrok stanie się prawomocny po upływie 7 dni od ogłoszenia sentencji wyroku.
Scenariusz 2: Wniosek o uzasadnienie bez apelacji
Jeżeli strona złoży wniosek o uzasadnienie, ale nie wniesie apelacji w terminie 14 dni (lub 21 dni przy przedłużonym terminie), wyrok uprawomocni się po upływie terminu na wniesienie apelacji.
Scenariusz 3: Złożenie apelacji
Jeżeli strona złoży apelację, wyrok pierwszej instancji uprawomocni się dopiero po wydaniu wyroku przez sąd drugiej instancji (który staje się prawomocny natychmiast po wydaniu).
Odpowiedź na pytanie klienta
Zasada liczenia terminów: Jeżeli wyrok został ogłoszony w poniedziałek, a żadna ze stron nie złoży wniosku o uzasadnienie, to wyrok uprawomocni się we wtorek za tydzień (po upływie 7 dni).
Jeśli jedna ze stron złoży wniosek o uzasadnienie, a następnie nie wniesie apelacji, wyrok uprawomocni się we wtorek po upływie 14 lub 21 dni (w zależności od tego, czy termin na sporządzenie uzasadnienia był przedłużony) od doręczenia wyroku z uzasadnieniem.
Stwierdzenie prawomocności wyroku
Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sąd pierwszej instancji na posiedzeniu niejawnym. Jeżeli sprawa toczyła się przed sądem drugiej instancji, prawomocność może stwierdzić ten sąd, dopóki akta sprawy znajdują się w drugiej instancji.
Znaczenie prawomocności wyroku
Prawomocność formalna oznacza, że od wyroku nie przysługuje już żaden zwyczajny środek zaskarżenia. Prawomocność materialna wiąże nie tylko strony i sąd, który wydał wyrok, lecz również inne sądy i organy (w tym komorników).
Skutki prawomocności
- Wyrok można wykonać (egzekwować)
- Nie można go zaskarżyć zwyczajnymi środkami odwoławczymi
- Wiąże wszystkie organy państwowe
- Możliwa jest skarga kasacyjna (środek nadzwyczajny)
Aktualne przepisy prawne
Niniejsza porada została zaktualizowana na podstawie obowiązującego stanu prawnego na lipiec 2025 roku, uwzględniając przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w aktualnym brzmieniu.