Kiedy wyrok sądu staje się prawomocny? Terminy i procedura 2025

Pytanie klienta:

""Wyrok w sprawie rozwodowej został ogłoszony w poniedziałek. Czy w poniedziałek za trzy tygodnie wyrok będzie prawomocny, czy nabiera mocy od wtorku?""

Odpowiedź prawnika:

Kiedy wyrok staje się prawomocny?

Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje od niego żaden środek zaskarżenia. Podstawowym środkiem zaskarżenia, który uniemożliwia uprawomocnienie się wyroku, jest apelacja składana od wyroku pierwszej instancji.

Kluczowa zasada: Wyrok staje się prawomocny, gdy żadnej ze stron nie przysługuje już zwyczajny środek odwoławczy.

Terminy dotyczące apelacji

Krok 1: Wniosek o uzasadnienie wyroku

Po ogłoszeniu wyroku strona ma 7 dni na złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku. Jeżeli strona nie złoży takiego wniosku, wyrok uprawomocni się po upływie tego terminu.

Krok 2: Termin na wniesienie apelacji

Apelację wnosi się do sądu w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku wraz z uzasadnieniem.

Krok 3: Przedłużony termin na apelację

W przypadku przedłużenia terminu do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku termin na wniesienie apelacji wynosi trzy tygodnie. O terminie tym sąd zawiadamia stronę doręczając jej wyrok z uzasadnieniem.

Różne scenariusze uprawomocnienia

Scenariusz 1: Brak wniosku o uzasadnienie

Jeżeli żadna ze stron nie złoży wniosku o uzasadnienie wyroku, wyrok stanie się prawomocny po upływie 7 dni od ogłoszenia sentencji wyroku.

Scenariusz 2: Wniosek o uzasadnienie bez apelacji

Jeżeli strona złoży wniosek o uzasadnienie, ale nie wniesie apelacji w terminie 14 dni (lub 21 dni przy przedłużonym terminie), wyrok uprawomocni się po upływie terminu na wniesienie apelacji.

Scenariusz 3: Złożenie apelacji

Jeżeli strona złoży apelację, wyrok pierwszej instancji uprawomocni się dopiero po wydaniu wyroku przez sąd drugiej instancji (który staje się prawomocny natychmiast po wydaniu).

Odpowiedź na pytanie klienta

Zasada liczenia terminów: Jeżeli wyrok został ogłoszony w poniedziałek, a żadna ze stron nie złoży wniosku o uzasadnienie, to wyrok uprawomocni się we wtorek za tydzień (po upływie 7 dni).

Jeśli jedna ze stron złoży wniosek o uzasadnienie, a następnie nie wniesie apelacji, wyrok uprawomocni się we wtorek po upływie 14 lub 21 dni (w zależności od tego, czy termin na sporządzenie uzasadnienia był przedłużony) od doręczenia wyroku z uzasadnieniem.

Stwierdzenie prawomocności wyroku

Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sąd pierwszej instancji na posiedzeniu niejawnym. Jeżeli sprawa toczyła się przed sądem drugiej instancji, prawomocność może stwierdzić ten sąd, dopóki akta sprawy znajdują się w drugiej instancji.

Praktyczna wskazówka: Aby uzyskać urzędową wzmiankę o prawomocności i wykonalności wyroku, należy złożyć wniosek o nadanie klauzuli wykonalności do sądu, który wydał orzeczenie.

Znaczenie prawomocności wyroku

Prawomocność formalna oznacza, że od wyroku nie przysługuje już żaden zwyczajny środek zaskarżenia. Prawomocność materialna wiąże nie tylko strony i sąd, który wydał wyrok, lecz również inne sądy i organy (w tym komorników).

Skutki prawomocności

  • Wyrok można wykonać (egzekwować)
  • Nie można go zaskarżyć zwyczajnymi środkami odwoławczymi
  • Wiąże wszystkie organy państwowe
  • Możliwa jest skarga kasacyjna (środek nadzwyczajny)

Aktualne przepisy prawne

Niniejsza porada została zaktualizowana na podstawie obowiązującego stanu prawnego na lipiec 2025 roku, uwzględniając przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w aktualnym brzmieniu.

Michał Włodarczyk - Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.