Kwestię zmiany imienia lub nazwiska reguluje ustawa z dnia 15 listopada 1956 r. o zmianie imion i nazwisk. Zmiana imienia lub nazwiska może zostać dokonana na wniosek (obywatela polskiego). Ustawodawca używa tutaj słowa "może", czyli złożenie wniosku o zmianę nazwiska nie musi prowadzić do rzeczywistej zmiany, bowiem wniosek o zmianę nazwiska podlega uwzględnieniu, jeżeli jest uzasadniony ważnymi względami. Ważne względy zachodzą w szczególności, gdy wnioskodawca:

1. nosi nazwisko:

• ośmieszające albo nielicujące z godnością człowieka, 

• o brzmieniu niepolskim, 

• posiadające formę imienia; 

2. pragnie zmienić swoje nazwisko na nazwisko, którego używa, lub powraca do nazwiska, które zostało zmienione.

Nie są to jedyne powody, ponieważ w indywidualnych sytuacjach może okazać się, iż równie ważnymi powodami, uzasadniającymi zmianę nazwiska mogą być nie opisane w ustawie.

Organem właściwym dla rozpatrzenia tego wniosku jest kierownik Urzędu Stanu Cywilnego.

Trudno określić jak długo trwa taka procedura. Postępowanie to toczy się w trybie postępowania administracyjnego, organ, do którego złożony zostanie wniosek ma więc obowiązek rozpatrzyć wniosek nie później niż w ciągu miesiąca, a w sprawach szczególnie skomplikowanych – nie później niż w przeciągu dwóch miesiącu od dnia wszczęcia postępowania (art. 35 § 3 kpa).