Przedawnienie karalności czynu z art. 296 kk
Pytanie:
"W 2010 roku osoba została skazana z art. 296 § 1 na karę jednego roku z zawieszeniem na cztery lata, za czyn popełniony w styczniu 2000 roku. Sąd apelacyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał do ponownego rozpoznania do Sądu Rejonowego. Obecnie toczy się postępowanie. Kiedy rozpoczyna się okres przedawnienia w powyższej sprawie, kto powinien wskazać ten okres, Sąd czy oskarżony. "
Odpowiedź prawnika: Przedawnienie karalności czynu z art. 296 kk
Czyn z art. 296 § 1 kodeksu karnego jest zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Wysokość zagrożenia karnego będzie miała przełożenie na terminy przedawnienia karalności czynów. Karalność występku zagrożonego karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata wynosi 10 lat od chwili jego popełnienia – art. 101 § 1 pkt. 3 kodeksu karnego.
Zasadniczo czyn powinien się przedawnić w styczniu 2010 r., jednak wszystkie terminy przedawnienia karalności wymienione w art. 101 kk mają charakter względny. Jeśli bowiem w trakcie biegu terminu przedawnienia zostałoby wszczęte postępowania przeciwko osobie (czyli postawiono jej zarzuty), to karalność popełnionego przez daną osobę przestępstwa ustaje z upływem 5 lat od zakończenia tego okresu - art. 102 w brzmieniu na 2000 r. Jednak z dniem 3 sierpnia 2005 r. weszła w życie nowelizacja kodeksu karnego, zgodnie z którą jeśli w okresie biegu terminu przedawnienia zostanie wszczęte postępowanie przeciwko osobie to karalność:
a) zbrodni oraz występków zagrożonych karą powyżej 3 lat pozbawienia wolności kończy się z upływem 10 lat od zakończenia pierwotnego okresu przedawnienia karalności tych czynów (czyli 10 lat dla występków z zagrożeniem powyżej 3 lata pozbawienia wolności)
b) pozostałych występków kończy się z upływem 5 lat od zakończenia pierwotnego okresu przedawnienia
Jednocześnie art. 2 ustawy nowelizującej (Dz. U. 2005 r., Nr 132 poz. 1109) stanowi, że do czynów popełnionych przed wejściem w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy Kodeksu karnego o przedawnieniu w brzmieniu nadanym tą ustawą, chyba że termin przedawnienia już upłynął. Wynika stąd wniosek, że karalność czynu z art. 296 § 1 kk popełnionego w styczniu 2000 r. ustanie dopiero w styczniu 2020 r.
Fakt przedawnienia karalności czynu powinien być wzięty pod uwagę z urzędu przez sąd, względnie prokuratora. Wówczas postępowanie powinno zostać umorzone, gdyż przedawnienie stanowi negatywną przesłankę procesową, o której mowa w art. 17 § 1 pkt. 6 kodeksu postępowania karnego.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?