Przesłanki odpowiedzialności za fałszywe zeznania

"Matka w imieniu swoich dzieci występuje o alimenty. Jako osoba dorosła sprawująca opiekę nad dziećmi składa zeznania dotyczące sytuacji rodzinnej, materialnej itp. W trakcie przesłuchania w trybie art. 304 kpc wielokrotnie składa zeznania niezgodne z prawdą, na co są dowody w postaci urzędowych zaświadczeń i jej własnych relacji zawartych w korespondencji. Fałszywe zeznania stały się jedną z podstaw wydania wyroku - w uzasadnieniu sąd powołuje się na fałszywe informacje przekazane przez matkę powódek w trakcie zeznań (w trybie art. 304 kpc), jako przesłanki uzasadniające wyrok (niekorzystny dla pozwanych). Po złożeniu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez matkę powódek pozwany ojciec otrzymał decyzję prokuratury o odmowie wszczęcia śledztwa z "ciekawym" uzasadnieniem. Cytuję: "... po zapoznaniu się z aktami sprawy stwierdzono, że w toku postępowania sądowego ... matka małoletnich powodów występowała jako strona postępowania . W dn.... na rozprawie nie była ona słuchana w charakterze świadka z uprzedzeniem o treści art. 233 § 1 kk, lecz podobnie jak pozwany ... była ona słuchana przez sąd w charakterze strony postępowania w trybie art. 304 kpc z jednoczesnym pouczeniem o obowiązku mówienia prawdy - bez odebrania przyrzeczenia. W tej sytuacji nie podlega ona konsekwencjom określonym w art. 233 § 1 kk, albowiem nie była ona przesłuchiwana jako świadek z pouczeniem o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, ani nie składała zeznań po uprzednim odebraniu od niej przyrzeczenia przez sąd. Nie wdając się w ocenę wiarygodności oświadczeń ... należy stwierdzić, że nie podlega ona odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, zgodnie z § 2 do art. 233 kk warunkiem odpowiedzialności karnej jest, aby zeznający był uprzedzony przez przyjmującego zeznania o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań albo składał zeznania po uprzednim odebraniu od niego przyrzeczenia. ..." Jak wynika z treści uzasadnienia prokuratura nie kwestionuje faktu pouczenia "...była ona słuchana przez sąd w charakterze strony postępowania w trybie art. 304 kpc z jednoczesnym pouczeniem o obowiązku mówienia prawdy - bez odebrania przyrzeczenia...". Podstawą kwestionowania odpowiedzialności karnej jest składanie zeznań nie jako świadek, lecz jako strona. Fragment "nie była ona przesłuchiwana jako świadek z pouczeniem o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań" stoi w mojej opinii w sprzeczności z fragmentem "była ona słuchana przez sąd w charakterze strony postępowania w trybie art. 304 kpc z jednoczesnym pouczeniem o obowiązku mówienia prawdy - bez odebrania przyrzeczenia". Fakt uprzedzenia o odpowiedzialności karnej wynika bowiem z samej treści art. 304 kpc. Nie można moim zdaniem twierdzić, że zeznający nie został uprzedzony o odpowiedzialności z składanie fałszywych zeznań, gdy równocześnie stwierdza się, że zeznający został pouczony w trybie art. 304 kpc o obowiązku mówienia prawdy. Jak należy interpretować zapis w protokole rozprawy "pouczony w trybie art. 304 kpc staje ... podaje:"? zeznający został pouczony o odpowiedzialności, czy nie? (w rzeczywistości strony zostały uprzedzone o treści tego art.-w protokole znalazło to tylko taki lakoniczny zapis). Czy wymagany jest zapis w protokole pełnej treści pouczenia, dla możliwości karnego ścigania zeznającego nieprawdę? Jaka jest inna możliwa interpretacja zdania "pouczony w trybie art. 304 kpc; staje ...podaje:", niż taka, że przesłuchiwany został pouczony o odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań - treść art. 304 kpc? Czy matka powódek (dzieci) składając zeznania przed sądem jest świadkiem, czy stroną w toczącym się postępowaniu? Czy zeznając (w trybie art. 304 kpc-odnotowane w protokole wcześniejszej sprawy) jako strona ponosi odpowiedzialność karną za składanie fałszywych zeznań? Czy odpowiedzialność karną za składanie fałszywych zeznań w procesie cywilnym ponosi wyłącznie osoba zeznająca jako świadek? Czy zeznając w procesie cywilnym w trybie art. 304 kpc (odnotowane w protokole rozprawy) strona (nie świadek) nie ponosi odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań?"