Przewlekłość egzekucji z nieruchomości
Pytanie:
"Na skutek wszczęcia przeze mnie egzekucji z nieruchomości nieruchomość została sprzedana na licytacji. Został sporządzony juz plan podziału i uprawomocnił się. Od tego czasu płynęło 2 miesiące i pieniędzy nie otrzymałem. Dzwoniłem do Komornika, który poinformował, że akta są w Sądzie. Pisałem do Sądu o przyspieszenie wypłaty pieniędzy zasądzonych w planie podziału. Od licytacji upłynęło juz półtora roku. Nikt ie zaskrzył ani przybicia, ani przysądzenia własności, ani też planu podziału. Nabywca zaś wpłacił pieniądze w 4 dni od wezwania go przez Sąd. Czy w tej sytuacji celowe byłoby wniesienie skargi na przewlekłość postępowania egzekucyjnego przed Sądem Rejonowym nadzorującym egzekucję. Mam wątpliwości, czy postępowanie się już nie zakończyło i skarga zostanie oddalona. Wydano przecież w tym postępowaniu juz wszystkie orzeczenia. Nie wypłacono tylko fizycznie pieniędzy, ale czy to jest część postępowania? Poza tym przelewów pieniędzy dokonuje Komornik w/g planu podziału, ale nie może tego uczynić, ponieważ akta z nieznanych mi, ani Komornikowi przyczyn leżą w Sądzie. Czy w tej sytuacji zasadne byłoby objęcie skargą na przewlekłość całego postępowania przez Sąd od daty licytacji i przybicia na rzecz nabywcy sprzed półtora roku."
Odpowiedź prawnika: Przewlekłość egzekucji z nieruchomości
Zgodnie z art. 1028 § 1 kodeksu postępowania cywilnego jeżeli zarzutów (na plan podziału) nie wniesiono w terminie przepisanym, organ przystąpi do wykonania planu. Z przepisu tego nie wynika termin, w ciągu którego ma być dokonane fizyczne przekazanie środków uzyskanych z egzekucji na rzecz wierzycieli. Milczy także na ten temat doktryna i orzecznictwo. Henryk Pietrzkowski w „Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część trzecia. Postępowanie egzekucyjne” (Warszawa 2009, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis) wskazuje jedynie, że „wykonanie planu podziału następuje po jego uprawomocnieniu się. Plan podziału uprawomocnia się w całości w razie, gdy nie został zaskarżony zarzutami w trybie art. 1027. Jeśli został zaskarżony tylko w części, to uprawomocnia się w części niezaskarżonej”. Świeboda Zdzisław w „Komentarzu do kodeksu postępowania cywilnego” podaje natomiast, że czynność ta jest dokonywana bez wniosku osób zainteresowanych. (…) Prawomocny plan podziału podlega wykonaniu, chyba żeby zostało wniesione powództwo o ustalenie nieistnienia prawa i wniosek o zabezpieczenie powództwa przez wstrzymanie wykonania planu został uwzględniony”.
Z art. 1035 kpc wynika, że niezwłocznie po złożeniu na rachunek depozytowy sądu sumy ulegającej podziałowi komornik sporządza projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji i przedkłada go sądowi. W razie potrzeby sąd wprowadza do planu zmiany i uzupełnienia; w przeciwnym wypadku plan zatwierdza. Z kolei w art. 1036 mowa jedynie, że w podziale oprócz wierzyciela uczestniczą wskazane w tym przepisie osoby.
Zgodnie natomiast z art. 22 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji komornik ma obowiązek w terminie 4 dni przekazać uprawnionemu wyegzekwowane należności, a jeżeli dopuści do opóźnienia, jest obowiązany zapłacić uprawnionemu odsetki od kwot otrzymanych i nierozliczonych w terminie. Tam, gdzie wymagane jest sporządzenie planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji, wypłata należnych uczestnikom podziału sum następuje na podstawie prawomocnego planu podziału, który podlega wykonaniu z urzędu (art. 1027, 1028 k.p.c.). W takim wypadku czterodniowy termin do przekazania wyegzekwowanych należności trzeba liczyć od dnia uprawomocnienia się planu podziału. Niewątpliwie więc komornik dopuszcza się zwłoki w przekazaniu kwot.
Należy przy tym zastanowić się, kiedy następuje zakończenie postępowania egzekucyjnego. Zgodnie z art. 816 § 1 kpc po ukończeniu postępowania egzekucyjnego należy na tytule wykonawczym zaznaczyć wynik egzekucji i tytuł zatrzymać w aktach, a jeżeli świadczenie objęte tytułem nie zostało całkowicie zaspokojone, tytuł zwrócić wierzycielowi. Wydaje się zatem, że o zakończeniu postępowania można mówić dopiero po uzyskaniu przez Pana tytułu wykonawczego.
W związku z powyższym dopuszczalne jest złożenie skargi na przewlekłość postępowania. Przypominamy przy tym, że przewlekłość postępowania występuje w chwili, gdy trwa ono dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej, dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Jeżeli skarga ta dotyczy postępowania egzekucyjnego wnosi się ją do sądu, przed którym toczy się postępowanie, a właściwym do rozpoznania jest sąd przełożony nad sądem, przed którym toczy się sprawa.
W postępowaniu egzekucyjnym uprawnionym do wniesienia skargi jest strona oraz inna osoba realizująca swoje uprawnienia w tym postępowaniu. Strona, której skargę uwzględniono, może w odrębnym postępowaniu dochodzić naprawienia szkody wynikłe ze stwierdzonej przewlekłości od Skarbu Państwa albo solidarnie od Skarbu Państwa i komornika. Postanowienie uwzględniające skargę wiąże sąd w postępowaniu o odszkodowanie.
Co istotne, zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, na żądanie skarżącego lub z urzędu sąd zaleca podjęcie przez sąd rozpoznający sprawę co do istoty odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie. Zalecenia te nie mogą wkraczać w zakres oceny faktycznej i prawnej sprawy.
Niezależnie od powyższego wskazujemy, że Pan jako strona postępowania ma uprawnienie do przejrzenia akt sprawy znajdujących się w sądzie. Być może również bieg sprawy przyspieszy wizyta u prezesa sądu lub przewodniczącego wydziału i przedstawienie problemu. Zgodnie bowiem z art. 3 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji prezes sądu rejonowego, przy którym działa komornik, sprawuje nadzór nad jego działalnością, a w szczególności ocenia szybkość, sprawność i rzetelność postępowania przez badanie, czy w konkretnych sprawach nie zachodzi nieuzasadniona przewlekłość w podejmowaniu czynności. Ponadto, jak podaje Andrzej Marciniak w „Ustawa o komornikach sądowych i egzekucji. Komentarz”: za opóźnienie komornik płaci odsetki ustawowe, które pokrywa z uzyskanych opłat egzekucyjnych.
Niezależnie od powyższych uwag proponujemy zapoznanie się z naszą informacją prawną:
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?