Rozdzielność majątkowa bez zgody żony

Odpowiedź prawnika: Rozdzielność majątkowa bez zgody żony

Umowa o ustanowienie rozdzielności majątkowej jest umową między małżonkami, dla której przepisy przewidują szczególną formę, tj. formę aktu notarialnego. Ustanowienie szczególnej formy nie oznacza, iż przestajemy mieć do czynienia z umową, a więc czynnością prawną, do której zawarcia potrzebne jest współdziałanie obu stron. Nie można zatem zawrzeć umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową, jeśli nie wyraża na to zgody współmałżonek.

Drugi małżonek może w takiej sytuacji wystąpić do sądu z pozwem o ustanowienie sądowej rozdzielności majątkowej. Zgodnie z art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu (art. 52 § 2 Kodeksu). Przepisu kodeksu rodzinnego nie definiują, jakie „ważne powody” mogą stanowić przesłankę do ustanowienia sądowej rozdzielności majątkowej. Próbę takiego wyjaśnienia podejmuje zatem orzecznictwo sądowe oraz literatura. Dla przykładu można wskazać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1997 r. (III CKN 51/97, Radca Prawny 1998/2 str. 66, OSNC 1997/12 poz. 194), zgodnie z którym: „Separacja faktyczna małżonków, uniemożliwiająca im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym, może stanowić ważny powód zniesienia przez sąd wspólności majątkowej małżeńskiej. Z żądaniem może wystąpić również małżonek, który jest wyłącznie winny separacji. Wina jego, jak też wzgląd na dobro rodziny lub pozwanego małżonka, powinny być brane pod uwagę jedynie przy ocenie żądania zniesienia wspólności z punktu widzenia zasad współżycia społecznego (art. 5 kc)”.