Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
W przedmiotowym przypadku nie można w żadnym razie mówić o odpowiedzialności karnoskarbowej nabywcy usługi, gdyż to nie on jest obowiązany do zapłaty podatku VAT, lecz sprzedawca. Niezależnie od tego, czy omówiona kwota była kwotą netto, czy brutto (co zostanie niżej wyjaśnione), obowiązek zapłaty podatku VAT obciąża wyłącznie sprzedawcę (wykonawcę usługi). Nawet brak zapłaty ze strony nabywcy oznacza tylko tyle, że sprzedawca czy wykonawca usługi może domagać się zapłaty tej należności; w żadnym jednak wypadku nie ma prawa przerzucać na nabywcę obowiązku zapłaty podatku czy jakichkolwiek innych należności publicznoprawnych.
Odrębnym zagadnieniem pozostaje kwestia, czy wykonawca może domagać się od nabywcy usługi "wyrównania" wynagrodzenia o podatek VAT. W praktyce jedynie między przedsiębiorcami uzgodnienia cen odbywają się co do zasady w cenach netto, ponieważ jako podatnikom przysługuje im prawo do odliczenia podatku. Tymczasem kwestia ustalenia, czy umówiona kwota jest kwotą netto, czy brutto, stanowi istotny problem w rozliczeniu między przedsiębiorcą a konsumentem.
W praktyce przyjmuje się dość zgodnie, że decydujące znaczenie w tej mierze będą miały uzgodnienia stron. Jeśli strony ustaliły, że należność za usługę (albo należność regulowana) jest kwotą netto, wówczas do kwoty tej należy doliczyć VAT. W tym przypadku nabywca powinien zapłacić umówioną kwotę, powiększoną o podatek VAT. Jeśli jednak z umowy nie wynika, że omówiona kwota jest kwotą netto, wówczas uznaje się, że zawiera ona w sobie podatek należny, a więc jest kwotą brutto. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest obrót, zaś obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy (jeśli więc umowa stron inaczej nie stanowi, całość świadczenia należnego od nabywcy obejmuje również w sobie podatek VAT, a więc stanowi kwotę brutto).
Powyższe potwierdza również ustawa z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 ze zm.). Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, przez cenę rozumie się wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.