Rozliczenie nadpłaty w podatku VAT

Odpowiedź prawnika: Rozliczenie nadpłaty w podatku VAT

Niestety, błędne rozliczenie podatkowe w podatku VAT powoduje konieczność dokonania odpowiednich korekt. W pytaniu mowa jest o roku podatkowym, niemniej jednak system rozliczeń w podatku VAT obejmuje okresy rozliczeniowe takie, jak miesiąc lub kwartał. O zawyżeniu lub zaniżeniu zobowiązania podatkowego można więc mówić w odniesieniu do konkretnych miesięcy (kwartałów). Błędne rozliczenie podatku pociąga zatem za sobą "'lawinę" korekt za kolejne miesiące. Dotyczy to zarówno sytuacji zaniżenia, jak również zawyżenia zobowiązania podatkowego. Jeśli podatnik w jednym okresie rozliczeniowym zaniżył zobowiązanie podatkowe, w kolejnym zaś je zawyżył, to mamy do czynienia z następującą sytuacją:

1) zaniżenie zobowiązania podatkowego powoduje powstanie zaległości podatkowej, od której należne są odsetki za zwłokę. Podatnik będzie podlegał odpowiedzialności karnej skarbowej, jeśli zaniżenie zobowiązania naraziło podatek na uszczuplenie (zgodnie z art. 53 § 28 Kodeksu karnego skarbowego,  narażenie na uszczuplenie należności publicznoprawnej czynem zabronionym to spowodowanie konkretnego niebezpieczeństwa takiego uszczuplenia - co oznacza, że zaistnienie uszczerbku finansowego jest wysoce prawdopodobne, choć nie musi nastąpić),

2) zawyżenie zobowiązania podatkowego w kolejnym okresie oznacza powstanie nadpłaty.

Nadpłatą, która powstała w wyniku zawyżenia zobowiązania podatkowego, podatnik nie może jednak swobodnie dysponować. Zgodnie bowiem z art. 76 § 1 Ordynacji podatkowej, nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę określonych w decyzji, o której mowa w art. 53a Ordynacji oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Jeśli więc w wyniku korekty jednej deklaracji VAT powstanie nadpłata, zaś w wyniku drugiej zaległość podatkowa, organ podatkowy z urzędu zaliczy nadpłatę na poczet tej zaległości razem z odsetkami. Podatnik sam musi wyliczyć, czy kwota nadpłaty w całości pokryje kwotę zaległości wraz z odsetkami. Jeżeli bowiem nadpłata nie pokrywa w całości kwoty zaległości wraz z odsetkami, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie za poczet kwoty zaległości oraz odsetek w stosunku, w jakim, w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek. W takiej sytuacji podatnik będzie bowiem zobowiązany do uiszczenia pozostałej kwoty zaległości oraz odsetek.