Rozwód, wina a nierówny podział majątku

Odpowiedź prawnika: Rozwód, wina a nierówny podział majątku

Zgodnie z art 43 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.

Ustawa nie definiuje pojęcia ważnych powodów. Zgodnie z jednym z orzeczeń SN, przy ocenie istnienia „ważnych powodów”, w rozumieniu art. 43 § 2, należy mieć na uwadze całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli. Ważne powody ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym zachodzą nie w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz przede wszystkim wówczas, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównych udziałów, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania majątku wspólnego stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych. Ważnym powodem ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym może być długotrwała separacja faktyczna małżonków, zwłaszcza przez nich uzgodniona lub akceptowana, podczas której każde z nich gospodarowało samodzielnie i dorobiło się niejako „na własny rachunek”.

 Zatem, dla ustalenia nierównych udziałów bierze się pod uwagę przede wszystkim fakt nierównego, (w stosunku do możliwości każdego z małżonków) przyczyniania się do powstania majątku wspólnego. Wskazać należy, że o istnieniu ważnych powodów nie przesądza wina małżonka stwierdzona w wyroku rozwodowym, lecz pewne okoliczności faktyczne. Samo orzeczenie o winie nie ma wpływu, nie pomoże bezpośrednio w ustaleniu nierównych udziałów. Może być jednak korzystne z tego względu, że te same okoliczności, które przesądziły o stwierdzeniu winy małżonka mogą być podstawą ustalenia nierównych udziałów. Przykładowo, jeżeli na orzeczenie o winie wpłynął alkoholizm małżonka, alkoholizm ten, związany z trwonieniem majątku może być podstawą ustalenia nierównych udziałów. Sama zdrada małżonka, jeżeli nie była połączona z trwonieniem majątku, czy z brakiem przyczyniania się do powstawania tego majątku nie będzie miała wpływu na ustalenie nierównych udziałów.