Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Dłużnik nie spłacając poszczególnych rat pożyczki nie spełnia świadczenia, tym samym nie wykonuje zobowiązania, w konsekwencji znajdując się w zwłoce. Ponieważ co do niektórych rat pożyczki upłynął już termin płatności, wierzyciel może domagać się wykonania zobowiązania na drodze postępowania sądowego. W tym celu należy złożyć pozew do sądu o zapłatę. Pozew należy skierować do sądu właściwego. Ze względu na wartość przedmiotu sporu - 20 tys. zł (5 rat po 4 tys. zł) właściwy będzie sąd rejonowy. Wierzyciel może dochodzić zapłaty zaległych rat wraz z odsetkami (jeśli w umowie nie zostały przewidziane odsetki umowne, należą się odsetki ustawowe) liczonymi od dnia następnego po dniu wymagalności. Właściwość miejscową należy określić według miejsca zamieszkania (siedziby) dłużnika. Jeżeli czynność prawna (umowa pożyczki) wynika z prowadzonej działalności gospodarczej (obie strony są przedsiębiorcami i zawarły umowę pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), właściwy dla sprawy będzie wydział gospodarczy. Jeśli natomiast czynność prawna nie wynika z prowadzonej działalności gospodarczej, pozew należy wnieść do wydziału cywilnego.
Dochodzić przed sądem można jedynie tych roszczeń, które są już wymagalne. Roszczenia co do rat, których termin płatności jeszcze nie upłynął, nie są wymagalne i wierzyciel nie może dochodzić spełnienia ich przed sądem. W pozwie należy dochodzić jedynie tych rat, co do których upłynął już termin. Nie jest jednak wykluczone, że w okresie między wniesieniem pozwu, a zamknięciem przez sąd rozprawy i wydaniem wyroku pozostałe 3 raty pożyczki staną się wymagalne. W takim przypadku można rozważyć rozszerzenie powództwa i dochodzenie tych 3 rat pożyczki łącznie z pozostałymi 5 ratami dochodzonymi w pierwotnym pozwie. Rozszerzenie powództwa jest dopuszczalne, jeżeli nie zmienia właściwości sądu. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w przypadku rozszerzenia powództwa o kolejne 3 raty pożyczki nie zmieni się właściwość rzeczowa ani miejscowa sądu. Rozszerzenie powództwa może nastąpić na piśmie (należy zachować wymagania formalne dla pozwu) bądź ustnie na rozprawie w obecności pozwanego.
W przypadku dochodzenia roszczenia w postępowaniu nakazowym lub upominawczym powód nie ma możliwości rozszerzenia powództwa. Natomiast w przypadku wniesienia przez pozwanego zarzutów w postępowaniu nakazowym i wyznaczenia przez sąd rozprawy powód może rozszerzyć powództwo o dalsze roszczenia wynikające ze świadczeń powtarzających się. W przypadku wniesienia przez pozwanego sprzeciwu w postępowaniu upominawczym i wyznaczenia przez sąd rozprawy, powód może rozszerzyć powództwo przy zachowaniu warunków rozszerzenia powództwa w postępowaniu zwyczajnym. W sprawach gospodarczych co do zasady niedopuszczalne jest zmiana bądź rozszerzenie powództwa, jednakże w art. 479[4] kpc zawarty jest wyjątek dopuszczający możliwość rozszerzenia powództwa o świadczenia za dalsze okresy przy roszczeniach o świadczenia powtarzające się.