AZ

20.10.2009 18:52:26

Re: Straż Miejska - punkty karne

Dnia 2 stycznia 2007 r. POSTANOWIENIE Na podstawie art. 59 § 2 k.p.s.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt 9 k.p.s.w. Postanawia: Odmówić wszczęcia postępowania w sprawie z uwagi na brak skargi uprawnionego oskarżyciela. UZASADNIENIE W dniu 20 grudnia 2006 r. do tutejszego Sądu Grodzkiego wpłynął wniosek o ukaranie ........ za to, że w dniu ........... w Koszalinie kierując samochodem ....... przekroczył administracyjnie dozwoloną prędkość o 19 km/h, to jest za wykroczenie z art. 97 k.w. w związku z art. 20 ust. 1 Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Wniosek ten został złożony przez Komendanta Straży Miejskiej w Koszalinie. Zgodnie z art. 57 § 1 k.p.s.w. podstawę do wszczęcia postępowania w sprawie o wykroczenie stanowi wniosek o ukaranie złożony przez organ uprawniony do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w danej sprawie. Zasadniczo oskarżycielem we wszystkich sprawach o wykroczeniach jest Policja, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 17 § 1 k.p.s.w.). Natomiast strażom gminnym (miejskim) uprawnienia oskarżyciela publicznego przysługują tylko wówczas, gdy w zakresie swego działania ujawniły wykroczenie i wystąpiły z wnioskiem o ukaranie (art. 17 § 3 k.p.s.w.). Zakres dziania i uprawnienia straży gminnych (miejskich) regulują przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz.U. NR 123, poz. 779 ze zm.). Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 10 ust. 1 w/w ustawy, straż wykonuje zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikające z ustaw i aktów prawa miejskiego. Do zadań tych w szczególności należy czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego ? w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym (art. 11 pkt 2 ustawy). W celu ustalenia, czy Straż Gminna w ramach swego działania jest uprawniona do wniesienia wniosku o ukaranie w przypadku wykroczenia polegającego na przekroczeniu dopuszczalnej prędkości przez kierującego pojazdem w ruchu drogowym, należy sięgnąć do Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z jej art. 129, czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowanie ruchem i jego kontrolowanie należą do zadań policji. W ustępie 4 tego przepisu wskazane są także inne organy, które w określonym zakresie mogą również przeprowadzać kontrolę ruchu drogowego, m. in. straż graniczna, żandarmeria wojskowa. Brak jest natomiast w tym przepisie uregulowania tej kwestii odnośnie straży gminnej (miejskiej). W związku z tym przyjąć należy, że straż gminna (miejska) uprawniona jest do kontroli ruchu drogowego tylko w tych sytuacjach, w których jest to wyraźnie wskazane w ustawie Prawo o ruchu drogowym, a więc jedynie w przypadkach wymienionych w art. 130a tej ustawy. I tak w art. 130a ust. 4 pkt 2), wskazana jest kompetencja straży gminnej (miejskiej) odnośnie kontroli ruchu drogowego, upoważniająca strażnika gminnego do podjęcia decyzji o przemieszczeniu lub usunięciu pojazdu z drogi ? sytuacji, kiedy pojazd ten utrudnia prowadzenie akcji ratowniczej. Ponadto w art. 130a ust. 9 straż gminna (miejska) ma prawo unieruchomić pojazd przez zastosowanie urządzenia do blokowania kół w przypadku pozostawienia go w miejscu, gdzie jest to zabronione, lecz nie utrudniającego ruchu lub nie zagrażającego bezpieczeństwu. W żadnej sytuacji, Ustawa Prawo o ruchu drogowym, nie przyznaje dalszych uprawnień Straży Gminnej w zakresie wykonywania czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego. Z tego też względu uznać należy, że upoważnienie ustawowe zawarte w art. 131 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym stanowiące podstawę do wydania przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji rozporządzenia w sprawie kontroli ruchu drogowego, nie zawiera umocowania do uregulowania w rozporządzeniu dalszych, nieprzewidzianych w ustawie, kompetencji do wykonywania przez strażników gminnych (miejskich) czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego. Zgodnie z treścią tego upoważnienia, minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu i Ministrem Obrony Narodowej, uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa i porządku w czasie wykonywania kontroli drogowej oraz sprawne wykonywanie czynności w tym zakresie, w drodze rozporządzenia: 1. organizację, warunki i sposób wykonywania kontroli ruchu drogowego; 2. warunki i tryb udzielania upoważnień do zatrzymywania pojazdów lub wykonywania niektórych czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego przez funkcjonariuszy innych organów oraz strażników straży gminnych (miejskich); 3. wymagany sposób zachowania się uczestnika ruchu. Już na samym wstępie należy wykluczyć, iż kompetencja do uregulowania w rozporządzeniu dodatkowych uprawnień strażników gminnych (miejskich) do dokonywania czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego znajduje swoje umocowanie w art. 131 ust. 1 pkt 1 i 3 Prawa o ruchu drogowym. Art. 131 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy pozwala bowiem ministrowi wyłącznie na regulowanie w drodze rozporządzenia organizacji, warunków i sposobu wykonywania kontroli ruchu drogowego. Oczywiste jest, iż warunki, organizacja i sposób wykonywania kontroli ruchu drogowego objęta materią rozporządzenia może odnosić się wyłącznie do tych podmiotów, które na podstawie przyznanych im przez ustawodawcę uprawnień i w zakresie w niej określonym wykonują kontrolę ruchu drogowego. Rozważenia natomiast wymaga, czy w interesującym zakresie dodatkowe uprawnienia dla strażników gminnych (miejskich) mogły zostać przyznane przez organ władzy wykonawczej na podstawie upoważnienia zawartego w art. 131 ust. 1 pkt 2 Prawa o ruchu drogowym. Przepis ten zawiera umocowanie dla ministra do określenia w rozporządzeniu warunków i trybu udzielania upoważnień do zatrzymywania pojazdów lub wykonywania niektórych czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego przez funkcjonariuszy innych organów oraz strażników gminnych (miejskich). Gramatyczne brzmienie art. 131 ust. 1 pkt 2 Prawa o ruchu drogowym nie pozostawia jednak wątpliwości, iż zakres kompetencji normodawczych przyznanych przez ustawodawcę obejmuje określenie warunków i trybu udzielania upoważnień do wykonywania niektórych czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego, a nie określenie katalogu innych niż przewidziane w ustawie czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego, które mogą wykonywać strażnicy (por. wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich do ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 listopada 2005 r.) W związku z powyższym stwierdzić należy, że regulacje § 17 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 grudnia 2002 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego (Dz.U. Nr 14 z 2003 r., poz. 144 ze zm.) przyznające strażnikom gminnym (miejskim) inne niż przewidziane w ustawie ? Prawo o ruchu drogowym zostały wydane z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego. Stanowisko takie zostało poparte przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, który w odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich stwierdził, iż kompetencja do uregulowania w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie kontroli ruchu drogowego innych, niż wprost wskazanych w ustawie Prawo o ruchu drogowym, uprawnień strażników miejskich do dokonywania określonego rodzaju czynności, nie znajduje umocowania w art. 131 ust. 1 pkt. 1 i 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Należy podkreślić, iż stosownie do art. 87 Konstytucji RP źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Zgodnie z art. 92 Konstytucji rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Zgodnie z art. 178 Konstytucji Sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Przepis ten nie tylko upoważnia, ale również zobowiązuje sędziów do badania zgodności stosowanych aktów prawwa niższego rzędu z ustawami i Konstytucją. Podobnie uznał Sąd Najwyższy stwierdzając, iż art. 178 ust. 1 Konstytucji, który stanowi, że ?sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom?, wynikają dla sądów uprawnienia do samodzielnej oceny i ustalenia zgodności podustawowych aktów normatywnych z ustawami, przy rozpoznawaniu także spraw karnych, a w razie stwierdzenia ich niezgodności z ustawami, odmowy ich zastosowania w konkretnej sprawie (OSNKW 2005/9/83). W oparciu o wskazane okoliczności, stwierdzić należy, że straż gminna (miejska) nie jest organem, który na mocy art. 57 § 1 k.p.s.w., jest uprawniony do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w niniejszej sprawie. Na koniec należy wskazać, iż podobne stanowisko, w podobnym stanie faktycznym zajął Sąd Okręgowy w Koszalinie w postanowieniu z dnia 04 kwietnia 2006 r. Sygn. akt Waz -zaż. 19/06. Sąd w niniejszym składzie w pełni popiera zawartą tam argumentację. Mając powyższe na uwadze na podstawie powołanych wyżej przepisów orzeczono, jak w sentencji.