Świadczenie usług pomiędzy oddziałem a centralą

Odpowiedź prawnika: Świadczenie usług pomiędzy oddziałem a centralą

W doktrynie oraz w orzecznictwie podatkowym trwały spory, czy między zagraniczną spółką a jej polskim oddziałem może dochodzić do świadczenia usług w rozumieniu przepisów o VAT, a więc do konieczności zapłaty podatku od towarów i usług (VAT) z tytułu świadczenia usług. Organy podatkowe oraz sądy administracyjne uznawały często takie świadczenie usług za transakcje dokonywane między odrębnymi podatnikami.

Jednakże w przełomowym wyroku z 23 marca 2006 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że świadczenie usług między spółką a jej oddziałem nie jest czynnością podlegającą VAT (sprawa Ministero dell’Economia e delle Finanze, Agenzia delle Entrate przeciwko FCE Bank plc, nr C-210/04). ETS uznał w nim, iż "stały zakład mający siedzibę w innym państwie członkowskim, niebędący pod względem prawnym podmiotem odrębnym od spółki, do której należy, na rzecz którego spółka świadczy usługi, nie może być uznany za podatnika ze względu na obciążenie go kosztami z tytułu świadczenia tych usług". Oddział firmy zagranicznej, w odróżnieniu od np. odrębnej spółki-córki, nie ma własnej osobowości prawnej, lecz korzysta z osobowości zagranicznej spółki-matki. Nie ma możliwości, aby w ramach jednego podmiotu funkcjonowało kilku podatników, a więc nie powstaje więc obowiązek płacenia podatku. Obecnie polski oddział może powoływać się na powyższy wyrok ETS.

Również w literaturze przyjmuje się obecnie, że "świadczeniem usług jest każde świadczenie niebędące dostawą towarów, na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub innej jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej (art. 8 ustawy o VAT). Przy takim bardzo szerokim zakresie tej definicji trzeba jednak pamiętać, że świadczenie musi być wykonane na rzecz innego podmiotu, tj. osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. W tym sensie przepływy finansowe między oddziałami i centralą firmy, wynikające z wzajemnego obciążania się kosztem usług, nie będą świadczeniem usług i tym samym nie będą podlegać opodatkowaniu. Nie należy także wystawiać faktury VAT" (tak: M.T. Piotrowski, Dostawa z centrali do oddziału, Rzeczpospolita z 18 maja 2006 r.).

Podmiot macierzysty jako całość winien zarejestrować się dla celów VAT w Polsce i bedzie mógł odzyskać VAT naliczony zgodnie z ogólnymi regułami przewidzianymi dla podatników – rozliczyć go w przyszłych okresach lub uzyskać jego zwrot.