Uchylenie decyzji wydanej z naruszeniem prawa

Odpowiedź prawnika: Uchylenie decyzji wydanej z naruszeniem prawa

Zgodnie z art. 154 kpa decyzja ostateczna, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. W takim przypadku właściwy organ wydaje decyzję w sprawie uchylenia lub zmiany dotychczasowej decyzji.

Przepisy nie zawierają terminu, po którego upływie decyzja nie może być wzruszona w trybie art. 154 kpa, wręcz stanowią wprost, że decyzję taką można zmienić w każdym czasie, o ile zaistnieją przesłanki wskazane w tym przepisie. Kpa nie ustanawia zakazu wzruszania decyzji, która jest obarczona wadą prawną, literalnie odczytując ten przepis można więc dojść do wniosku, że również decyzja, o której mowa w pytaniu może być uchylona w tym trybie. Jak podnosi się w literaturze przedmiotu: „Tryb postępowania przewidziany w przepisach omawianego artykułu ma jednakże umożliwić wzruszenie decyzji ostatecznej przede wszystkim w przypadkach, gdy nie zachodzą poważne wady postępowania lub samej decyzji" (Tak: Janowicz Zbigniew, Kodeks postępowania administracyjnego. Ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Komentarz, Warszawa 1996 Wydawnictwa Prawnicze PWN). Również w orzecznictwie NSA podkreśla się, że: „W tym trybie może być uchylona lub zmieniona zarówno decyzja niewadliwa, jak i wadliwa, jeśli wady decyzji lub postępowania poprzedzającego jej wydanie nie dają podstaw do wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji" (por. uzasadnienie wyroku NSA z dnia 20 grudnia 1991 r. II SA 893/91).

Zgodnie z art. 151 § 2 kpa, w przypadku gdy w wyniku wznowienia postępowania nie można uchylić decyzji na skutek okoliczności, o których mowa w art. 146, organ administracji publicznej ograniczy się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których nie uchylił tej decyzji. Tak więc w przypadku decyzji opisywanej w pytaniu istniały jej wady umożliwiające wznowienie postępowania, jeżeli więc opierać się na cytowanym orzecznictwie, można dojść do wniosku, że takiej decyzji nie można wzruszyć w trybie art. 154. Do innych wniosków doprowadzi wykładnia literalna tego przepisu (a więc brak wyraźnego zakazu uniemożliwiającego zastosowania trybu art. 154 do decyzji, o której mowa w pytaniu).