Umowa kredytu a czynność zwykłego zarządu

Odpowiedź prawnika: Umowa kredytu a czynność zwykłego zarządu

Z uwagi na bardzo nieprecyzyjne określenie zagadnienia czynności zwykłego zarządu majątkiem wspólnym małżonków i czynności ten zarząd przekraczających w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, rozstrzygnięcie musi opierać się na dotychczasowym orzecznictwie dotyczącym tej materii. Przyjmuje się, że zaliczenie zaciągnięcia zobowiązania (jakim jest zawarcie umowy kredytu) do czynności zwykłego zarządu lub czynności przekraczających zakres tego zarządu zależy od stanu majątkowego, zamożności danej rodziny, ponieważ kwota, która w danym gospodarstwie domowym uchodzi za pokaźną, w innym może być zupełnie nieznacząca. Zaciągnięcie niezbyt wysokiego zobowiązania, nie zabezpieczonego żadnym składnikiem majątkowym pochodzącym z majątku wspólnego (zastaw, hipoteka) na ogół uważa się za czynność zwykłego zarządu, do której skuteczności nie jest konieczna zgoda współmałżonka. Jeżeli jednak szczególne okoliczności faktyczne wskazują na to, iż zaciągnięcie zobowiązania w tej wysokości należy zaliczyć do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu, małżonek, który nie aprobuje zawarcia tej umowy, może odmówić zgody na zawarcie tej czynności i wówczas umowa staje się nieważna. Jeżeli zatem zaciągnięte przez jednego z małżonków zobowiązanie nie powoduje nadmiernego obciążenia majątku wspólnego (w szczególności spłata nie została zabezpieczona np. hipoteką na nieruchomości należącej do majątku wspólnego), należy tą czynność uznać za czynność zwykłego zarządu (praktyka bankowa wykazuje często daleko idącą ostrożność i banki niejednokrotnie żądają zgody współmałżonka na zawarcie umowy, nawet jeśli obiektywnie zgoda ta nie jest konieczna). Również zmiana warunków umowy rachunku bankowego przez jednego ze współmałżonków, polegająca na zwiększeniu debetu nie będzie raczej uznana za czynność przekraczającą zakres zwykłego zarządu. Podkreślam jednak jeszcze raz, że zaliczenie danej czynności do jednej bądź drugiej grupy zależy od konkretnych okoliczności stanu faktycznego.