Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Ogólnie rzecz ujmując porad prawnych mogą udzielać tylko prawnicy. Mało tego, nie może to być właściwie każdy bezwzględnie prawnika, ale np. adwokat czy radca prawny.
Jak bowiem wynika z ustawy o adwokaturze zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Prawo wykonywania zawodu ma tylko ten, kto został wpisany na listę adwokatów przez okręgową radę adwokacką.
Natomiast zgodnie z ustawą o radcach prawnych zawód radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Co ważne, w ustępie 2 artykułu 6 tej ustawy zostało wskazane, iż powyższe postanowienie nie stanowi przeszkody do udzielania opinii prawnych przez nauczycieli akademickich posiadających wyższe wykształcenie prawnicze, a także przez posiadających takie wykształcenie pracowników organów państwowych i samorządowych w ramach wykonywania przez nich obowiązków pracowniczych.
Przyjęte jest w praktyce, iż tylko te powyższe podmioty mogą parać się doradztwem prawnym, choć należy przyznać, iż ani przepisy ustawy prawo o adwokaturze, ani ustawy o radcach prawnych nie zakazują wyraźnie świadczenia pomocy prawnej przez podmioty inne niż adwokaci, radcowie prawni. Ograniczenia w zakresie poradnictwa prawnego wynikają z przepisów wprowadzających przymus adwokacki. Brak zatem podstaw do przyjęcia zamkniętego katalogu podmiotów uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej, także z uwagi na treść art. 22 Konstytucji („Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny”), jak również biorąc pod uwagę naturę swobody prowadzenia działalności gospodarczej. Proszę jednak pamiętać, iż adwokat i radca prawny obowiązany jest zawrzeć umowę ubezpieczenia OC, dzięki czemu w razie błędu w zakresie swojej działalności jego odpowiedzialność materialną przejmie ubezpieczyciel. Nadto adwokat czy też radca prawny należą do korporacji zawodowych, w których ewentualnie możliwe jest wszczęcie postępowania dyscyplinarnego w razie naruszeń z ich strony. Te względy między innymi niestety do tej pory skutecznie odstręczały prawników (nieadwokató i nieradców) od wykonywania działalności w zakresie doradztwa prawnego.