Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Odpowiedź prawnika: Zasadniczo nie, gdyż prawo do jednodniowego urlopu okolicznościowego przysługuje w razie śmierci babci pracownika, a nie babci jego małżonka. Istnieje jednak wyjątek - jeśli babcia męża pozostawała na Pani utrzymaniu lub pod Pani bezpośrednią opieką, wtedy prawo do takiego urlopu przysługuje.
Aktualne przepisy prawne w 2025 roku
Urlop okolicznościowy reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Przepisy te pozostają aktualne w 2025 roku bez zmian dotyczących urlopu okolicznościowego.
Kto ma prawo do urlopu okolicznościowego z powodu śmierci?
2 dni urlopu przysługuje w przypadku śmierci:
- Małżonka
- Dziecka
- Rodziców
- Ojczyma lub macochy
1 dzień urlopu przysługuje w przypadku śmierci:
- Rodzeństwa
- Babci i dziadka
- Teścia i teściowej
- Wnuków
- Osoby pozostającej na utrzymaniu lub pod bezpośrednią opieką
Dlaczego pogrzeb babci męża nie uprawnia do urlopu?
Przepisy prawa jasno określają, że urlop okolicznościowy przysługuje tylko w przypadku śmierci osób spokrewnionych z pracownikiem w linii prostej lub w pierwszym stopniu pokrewieństwa. Małżeństwo nie tworzy pokrewieństwa między współmałżonkiem a dziadkami partnera.
Ważne: Nawet bardzo zażyłe relacje z babcią męża nie uprawniają do urlopu okolicznościowego, jeśli nie spełnione są warunki prawne dotyczące utrzymania lub opieki.
Kiedy przysługuje wyjątek?
Urlop okolicznościowy z powodu śmierci babci męża może przysługiwać w dwóch szczególnych przypadkach:
1. Osoba na utrzymaniu
Jeśli babcia męża pozostawała na Pani utrzymaniu - oznacza to, że ponosiła Pani koszty jej życia, płaciła za jedzenie, mieszkanie, leczenie itp.
2. Osoba pod bezpośrednią opieką
Jeśli sprawowała Pani bezpośrednią opiekę nad babcią męża - regularnie pomagała w codziennych czynnościach, prowadziła do lekarza, opiekowała się na co dzień.
Jak udokumentować prawo do urlopu?
W przypadku wyjątku, gdy babcia męża była pod Pani opieką lub utrzymaniem, należy przygotować dokumentację potwierdzającą ten fakt:
- Dokumenty finansowe potwierdzające ponoszenie kosztów utrzymania
- Zaświadczenia lekarskie o sprawowaniu opieki
- Inne dokumenty urzędowe potwierdzające opiekę
- Akt zgonu zmarłej osoby
Jak złożyć wniosek o urlop okolicznościowy?
W przypadku nagłej śmierci, poinformuj pracodawcę niezwłocznie, najpóźniej w drugim dniu nieobecności. Wniosek może być złożony:
- Pisemnie (tradycyjnie na papierze)
- Elektronicznie (przez system HR firmy lub email)
- Telefonicznie z późniejszym potwierdzeniem pisemnym
Co zrobić, gdy urlop nie przysługuje?
Jeśli nie spełnia Pani warunków do urlopu okolicznościowego, może skorzystać z:
- Urlopu na żądanie (jeśli ma dostępne dni)
- Urlopu wypoczynkowego
- Urlopu bezpłatnego (za zgodą pracodawcy)
Pamiętaj: Urlop okolicznościowy to płatny dzień wolny, który nie wlicza się do puli urlopu wypoczynkowego. Za jego czas otrzymujesz pełne wynagrodzenie.
Podsumowanie
Śmierć babci męża zasadniczo nie uprawnia do urlopu okolicznościowego, chyba że pozostawała ona na Pani utrzymaniu lub pod bezpośrednią opieką. W takim przypadku przysługuje Pani 1 dzień płatnego urlopu okolicznościowego. Pracodawca nie może odmówić udzielenia takiego urlopu, jeśli przedstawi Pani odpowiednią dokumentację potwierdzającą spełnienie warunków prawnych.