VAT czy PCC - sprzedaż prawa do lokalu użytkowego

Pytanie klienta:

""Zamierzam zakupić od syndyka spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego. Upadla firma nabyła to prawo 3 lata temu od osoby fizycznej (transakcja opodatkowana była podatkiem PCC). Czy zakup tego prawa na rzecz osoby fizycznej będzie podlegał podatkowi VAT czy też podatkowi PCC?""

Odpowiedź prawnika:

Upadłość oznacza, że upadły przedsiębiorca nie może swobodnie zarządzać swoim majątkiem oraz swobodnie z niego korzystać, nadal jest jednak właścicielem posiadanego majątku. Czynności prawne i procesowe wykonywane są  za upadłego i na jego rachunek przez syndyka, który przeprowadza likwidację.  Upadłości nie można  utożsamiać z zaprzestaniem wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jeżeli podmiot, od którego zamierza Pan nabyć mieszkanie jest podatnikiem VAT, a lokal mieszkalny stanowi jego majątek wykorzystywany w działalności gospodarczej, sprzedaż takiego lokalu podlegać będzie  co do zasady opodatkowaniu podatkiem VAT stawką podstawową w wysokości 22%, chyba że transakcja zostanie zaklasyfikowana jako dostawa towarów oraz spełnia warunki zezwalające na zwolnienie jej od podatku. Jeżeli podlegać ona będzie zwolnieniu od podatku VAT- opodatkować należy ją wtedy podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W zależności od klasyfikacji tej transakcji – może ona korzystać ze zwolnienia od podatku VAT  na podstawie art. 43 ust.1 pkt 2 ustawy jako dostawa towarów używanych. (tak: Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów w indywidualnej interpretacji, sygn. 1433/NG/GV/443-05/2005/MP). Zgodnie bowiem z cytowanym przepisem - zwolnieniu od podatku VAT podlega dostawa towarów używanych pod następującymi warunkami:

  • towary są towarami w stosunku do których nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (taka sytuacja wystąpiła w omawianym przypadku – skoro transakcja ta podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, firma nabywająca to prawo nie mogła odliczyć podatku, gdyż taki nie został naliczony),
  • budynki i budowle lub ich części są towarami używanymi, jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat.

W udzielanych przez urzędy skarbowe interpretacjach, można również napotkać poglądy uznające sprzedaż prawa do lokalu za świadczenie usług (tak: Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław-Fabryczna w indywidualnej interpretacji, sygn. PP 443-333/04). Przy takiej klasyfikacji – nie będzie możliwym zwolnienie świadczenia usługi od podatku VAT (zwolnieniu podlega jedynie dostawa towarów), będzie więc ona opodatkowana podatkiem VAT. Należy jednak podkreślić, iż tak interpretacja wydaje się być sprzeczna z założeniami VI Dyrektywy oraz z interpretacjami Trybunału.