Wydatki na nabycie gruntów a VAT

Odpowiedź prawnika: Wydatki na nabycie gruntów a VAT

Ogólna zasada obowiązująca w polskim systemie podatku VAT, a dotycząca prawa do odliczenia podatku naliczonego stanowi, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku związanego z czynnościami opodatkowanymi. Jednakże przepisy przewidują listę wydatków, do nabycia których odliczenia się nie stosuje. Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, odliczenia podatku nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Jednakże powyższego ograniczenia nie stosuje się do wydatków związanych z nabyciem środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji, a także do nabycia gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów (art. 88 ust. 3 ustawa o VAT).

Powyższe oznacza, że nabycie gruntu uprawnia podatnika do odliczenia podatku z faktur związanych z kosztem zakupu.

Na marginesie należy zaznaczyć, że jeżeli budynek posadowiony na gruncie będzie u podatnika środkiem trwałym, podlegającym amortyzacji, podatnik nie może kosztów opłaty notarialnej i innych opłat (netto) zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Koszty te zwiększą w części wartość początkową gruntu oraz w części wartość początkową budynku – i będą (w przypadku budynku) zaliczone do kosztów podatkowych poprzez odpisy amortyzacyjne. Jeśli w akcie notarialnym nie została odrębnie podana wartość gruntu i budynku, podatnik musi rozdzielić koszty notarialne w takim stosunku (określonym samodzielnie), w jakim wartość budynku i gruntu przedstawia się w wartości nabycia ogółem. Ponieważ grunty nie podlegają amortyzacji, przynależna im część opłaty notarialnej będzie mogła być zaliczona do kosztów dopiero z chwilą zbycia gruntu (podobnie zresztą, jak kwota wydatkowana na nabycie gruntu).