Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Przede wszystkim należy dokładnie przeczytać umowę zawartą z bankiem (która może obejmować też regulaminy bankowe dotyczące takich kredytów), czy nie zawiera ona postanowień w kwestiach postawionych w niniejszym pytaniu. Umowa kredytowa, jako umowa cywilnoprawna, podlega bowiem zasadzie swobody zawierania umów zgodnie z art. 353 kodeksu cywilnego (k.c.) - byleby jej "treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego”. Z tej umowy powinno wynikać, czy ona wygasła, czy została przedłużona.
Umowa kredytu powinna bowiem być zawarta na piśmie i określać w szczególności:
-
strony umowy,
-
kwotę i walutę kredytu,
-
cel, na który kredyt został udzielony,
-
zasady i termin spłaty kredytu,
-
wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,
-
sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,
-
zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu,
-
terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych,
-
wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje,
-
warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
O ile umowa kredytu nie stanowi inaczej, termin spłaty kredytu jest terminem zastrzeżonym na rzecz obu stron.
W przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu (czyli niedotrzymanie jakichkolwiek warunków - klauzul - umowy kredytowej - tu być może zaszła taka okoliczność, jeśli nic innego nie wynika z umowy) albo utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu. Termin wypowiedzenia, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni. Uprawnienie banku do wypowiedzenia umowy kredytowej w całości lub w części jest tzw. prawem kształtującym, którego wykonanie podlega kontroli sądowej na podstawie art. 5 k.c. W konsekwencji kredytobiorca może żądać - w trybie art. 189 k.p.c. (powództwo o ustalenie stosunku prawnego) - stwierdzenia przez sąd, iż w konkretnym przypadku wypowiedzenie umowy było bezskuteczne. Po upływie okresu wypowiedzenia kredytobiorca jest zobowiązany do niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami należnymi bankowi za okres korzystania z kredytu, jeżeli umowa nie stanowi inaczej.