Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Społeczny obowiązek zawiadomienia właściwych organów o możliwości popełnienia przestępstwa ustanawia art. 304 kodeksu postępowania karnego. Przepis nakłada społeczny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie ściganym z urzędu organy policji bądź prokuratury. Niedopełnienie tego obowiązku może się wiązać z groźbą pociągnięcia do odpowiedzialności karnej, której podstawą byłby art. 240 kodeksu karnego (w niektórych przypadkach może być związane z niedopełnieniem obowiązków przez funkcjonariusza publicznego – art. 231 kk). Jednak prawny obowiązek zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa dotyczy tylko tych czynów, które zostały określone w art. 240 kk. Chodzi więc o przestępstwa:
a) 118 kk – tzw. ludobójstwo
b) 127 kk – tzw. spisek antypaństwowy
c) 128 kk – zamach stanu
d) 130 kk – szpiegostwo na rzecz innego kraju
e) 134 kk – zamach na życie Prezydenta
f) 140 kk – zamach na polską jednostkę wojskową
g) 148 kk – zabójstwo
h) 163 kk – sprowadzenie powszechnego niebezpieczeństwa (pożar, zawalenie się budowli, gwałtowne wyzwolenie się energii, substancji trujących itp.)
i) 166 kk – zawładnięcie statkiem wodnym lub powietrznym
j) 189 kk – pozbawienie człowieka wolności
k) 252 kk – przetrzymywanie zakładnika w celu zmuszenia organu lub innej osoby do określonego zachowania się
Osoba, która ma wiarygodną wiadomość o karalnym przygotowaniu albo usiłowaniu lub dokonaniu jednego z czynów zabronionych określonych i nie zawiadamia o tym właściwych organów podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. W katalogu tych przestępstw nie ma sfałszowania dokumentów (art. 270 kk) oraz oszustwa (art. 286 kk), które mogłyby wchodzić w grę przy tego typu uzyskaniu kredytu.
Prawny obowiązek banku dotyczy zawiadomienia właściwych organów o zaistnieniu uzasadnionego podejrzenia, że działalność banku jest wykorzystywana w celu ukrycia działań przestępczych lub dla celów mających związek z przestępstwem skarbowym lub innym przestępstwem niż przestępstwo tzw. prania brudnych pieniędzy lub gromadzenia środków płatniczych, papierów wartościowych, mienia itp. w celu popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym.