Zawieszenie układu zbiorowego a powstanie roszczeń
Pytanie:
"Pracuję w spółce z o. o., w której prawo pracy stanowią: kodeks pracy, ponadzakładowy układ zbiorowy pracy oraz zakładowy układ zbiorowy pracy. W tymże ZUZP (podobnie jak w PUZP) ustanowione jest prawo do jednego dnia wolnego, płatnego jak za urlop wypoczynkowy, za każdy przepracowany miesiąc w systemie ruchu ciągłego. Wykonalność tego zapisu, ze względu na trudną sytuację pracodawcy, została kilka lat temu zawieszona do końca 2007 r. na mocy porozumienia pomiędzy pracodawcą, a działającymi u pracodawcy związkami zawodowymi. Porozumienie to zostało zarejestrowane przez Państwową Inspekcję Pracy jako protokół dodatkowy do ZUZP, a strony PUZP zostały o powyższym poinformowane. Kolejnym porozumieniem stron, również w formie protokółu dodatkowego, przywrócono wykonalność zapisu ZUZP i z dniem 1 października 2007 r., pracownicy otrzymują należny im dzień wolny. Jednakże, w obecnej sytuacji i pomimo wcześniejszego porozumienia, pojawiły się indywidualne roszczenia finansowe, tytułem ekwiwalentu za niewykorzystane dni wolne z minionych ostatnich 3 lat, również za okres objęty porozumieniem o zawieszeniu. Czy okres zawieszenia można traktować jedynie jako odroczenie terminu wykonalności zobowiązania pracodawcy, a po uzyskaniu przez niego odpowiedniej kondycji finansowej, należy wypłacić ekwiwalent również za okres zawieszenia? Czy termin rozpoczęcia realizacji zobowiązania można uznać za początek wstecznego trzyletniego okresu roszczeniowego? Czy powyższe roszczenia mogą obejmować okres zawieszenia?"
Odpowiedź prawnika: Zawieszenie układu zbiorowego a powstanie roszczeń
Na mocy postanowień układu zbiorowego pracownicy nabywają konkretne roszczenia. Przykładowo: postanowienia przyznają pracownikowi prawo do dnia wolnego po miesiącu pracy. Z upływem każdego miesiąca pracownik nabywa zatem konkretne roszczenie o udzielenie dnia wolnego. Zawieszenie stosowania postanowień zakładowego układu zbiorowego pracy powoduje jednak, że przez okres obowiązywania tego zawieszenia nie stosuje się tych postanowień. W związku z tym w okresie zawieszenia pracownicy nie nabywają wynikających z nich roszczeń. Nie można skutecznie dochodzić roszczeń, które nie powstały. Domaganie się ekwiwalentu za dni wolne od pracy, które zdaniem pracowników zostały przez nich nabyte, jest zatem żądaniem bezzasadnym.
Okres zawieszenia obowiązywania postanowień układu zbiorowego dotyczy jednak tych tylko konkretnych roszczeń, które powstałyby, gdyby układu zbiorowego nie zawieszono. Inaczej mówiąc - zawieszenie obowiązywania układu zbiorowego nie stanowi przeszkody do domagania się spełnienia roszczeń nabytych przez pracownika przed wejściem w życie porozumienia zawieszającego stosowanie układu zbiorowego. Pracownik może więc w okresie obowiązywania zawieszenia stosowania układu zbiorowego lub też po nim domagać się od pracodawcy spełnienia świadczenia, do którego nabył prawo przed zawieszeniem stosowania układu zbiorowego. Pogląd taki wyrażony został przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 stycznia 2004 r. sygn. akt I PK 199/2003. Okres zawieszenia stosowania układu zakładowego nie stanowi przy tym okresu zawieszenia biegu terminu przedawnienia dla roszczeń nabytych przez wprowadzeniem tego zawieszenia.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?