Zwolnienie od kosztów w nieprocesie

Odpowiedź prawnika: Zwolnienie od kosztów w nieprocesie

W postępowaniu nieprocesowym przepisy o zwolnieniu od kosztów sądowych, stosowane w postępowaniu procesowym stosuje się odpowiednio, a zatem zastosowanie w tym przypadku znajdzie przepis art. 113, art. 114 i art. 117 ustawy Kodeks postępowania cywilnego. Zgodnie z tymi przepisami, osoba fizyczna, która złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, może domagać się zwolnienia od kosztów sądowych. Oświadczenie powinno obejmować dokładne dane o stanie rodzinnym, majątku i dochodach. Od sądu zależy uznanie tego oświadczenia za dostateczne do zwolnienia od kosztów sądowych. Wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych należy zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy (czyli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych może być zgłoszony nawet w toku sprawy, a nie tylko równocześnie z jej wszczęciem). Możliwe jest również złożenie wniosku o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych, jak i wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego w sądzie rejonowym miejsca swego zamieszkania, jeśli osoba wnioskująca o zwolnienie od kosztów nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie sądu, w którym postępowanie będzie się toczyć lub już się toczy. Uczestnik postępowania nieprocesowego może również wnioskować o ustanowienie dla niego adwokata lub radcy prawnego, jeśli został zwolniony przez sąd od kosztów sądowych w całości lub w części (zwolnienie od kosztów sądowych jest zatem warunkiem ustanowienia dla wnioskodawcy adwokata). Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata w sprawie uzna za potrzebny. Wniosek o ustanowienie adwokata i wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych mogą być zamieszczone w jednym dokumencie (jednym wniosku). Wniosek powinien zawierać uzasadnienie konieczności zwolnienia wnioskodawcy od kosztów sądowych i stosowne dowody na potwierdzenie stanu majątkowego uzasadniającego zwolnienie (np. wyciąg z konta, zaświadczenie o kosztach leczenia, stanie zdrowia, odcinek renty itp.)