Rozwiązanie umowy o pracę z młodocianym pracownikiem - procedury i podstawy prawne

Pytanie klienta:

""Jaki jest termin rozwiązania umowy z młodocianym zatrudnionym w celu przygotowania zawodowego, który zatrudniony jest od trzech miesięcy, jednakże już po pierwszym miesiącu nie przychodził do pracy? Jaka jest podstawa prawna rozwiązania umowy o pracę z takim młodocianym i jaka jest procedura rozwiązywania umowy? Czy należy o wypowiedzeniu umowy zawiadomić szkołę lub rodziców, a jeżeli tak to w jakiej formie? Czy można rozwiązać umowę w trybie dyscyplinarnym natychmiastowym czy tylko za wypowiedzeniem? Czy możliwe jest rozwiązanie umowy z takim młodocianym za porozumieniem stron w takiej sytuacji?""

Odpowiedź prawnika:

Kluczowe informacje:

Młodociany pracownik podlega szczególnej ochronie prawnej - rozwiązanie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego może nastąpić tylko w ściśle określonych przypadkach. Nieobecności w pracy bez usprawiedliwienia stanowią podstawę do wypowiedzenia umowy, ale wymagają wcześniejszego zastosowania środków wychowawczych.

Podstawy prawne rozwiązania umowy z młodocianym

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego jest specyficznym rodzajem umowy zawieranej z młodocianym na czas nieokreślony. Zgodnie z art. 194 Kodeksu pracy, do tej umowy stosuje się przepisy dotyczące umów na czas nieokreślony, z uwzględnieniem szczególnych regulacji zawartych w art. 195 i 196 k.p.

Wypowiedzenie umowy za wypowiedzeniem

Zgodnie z art. 196 Kodeksu pracy, rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego dopuszczalne jest tylko w następujących przypadkach:

1. Niewypełnianie obowiązków

Niewypełnianie przez młodocianego obowiązków wynikających z umowy o pracę lub obowiązku dokształcania się, pomimo stosowania wobec niego środków wychowawczych

2. Upadłość lub likwidacja

Ogłoszenie upadłości lub likwidacji pracodawcy

3. Reorganizacja zakładu

Reorganizacja zakładu pracy uniemożliwiająca kontynuowanie przygotowania zawodowego

4. Nieprzydatność zawodowa

Stwierdzenie nieprzydatności młodocianego do pracy, w zakresie której odbywa przygotowanie zawodowe

Ważne!

W opisanej sytuacji podstawą wypowiedzenia będzie punkt 1 - niewypełnianie obowiązków wynikających z umowy o pracę, ale tylko pod warunkiem wcześniejszego zastosowania środków wychowawczych wobec młodocianego.

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia

Możliwe jest również rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia na podstawie art. 52 lub 53 Kodeksu pracy, w przypadku gdy młodociany:

  • Ciężko narusza podstawowe obowiązki pracownicze
  • Popełni przestępstwo uniemożliwiające dalsze zatrudnienie
  • Zawinił utratę uprawnień koniecznych do wykonywania pracy

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron

Tak, możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę z młodocianym za porozumieniem stron na podstawie art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy. Takie rozwiązanie nie wymaga wskazania przyczyn i może nastąpić w dowolnym czasie, pod warunkiem zgody obu stron.

Procedura rozwiązywania umowy

Krok 1: Zastosowanie środków wychowawczych

Przed wypowiedzeniem umowy z powodu niewypełniania obowiązków, pracodawca musi zastosować środki wychowawcze (upomnienia, rozmowy dyscyplinujące)

Krok 2: Sporządzenie wypowiedzenia

Wypowiedzenie musi być sporządzone na piśmie z podaniem przyczyny i pouczeniem o prawie odwołania do sądu

Krok 3: Zawiadomienie osób trzecich

Obowiązkowe powiadomienie przedstawiciela ustawowego, szkoły i ewentualnie izby rzemieślniczej

Krok 4: Zachowanie okresu wypowiedzenia

Zastosowanie mają standardowe okresy wypowiedzenia w zależności od stażu pracy młodocianego

Obowiązki informacyjne pracodawcy

Zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania, pracodawca jest obowiązany zawiadomić o wypowiedzeniu umowy:

Przedstawiciela ustawowego

Rodziców lub opiekuna prawnego młodocianego

Szkołę

Jeżeli młodociany dokształca się w szkole

Izbę rzemieślniczą

Jeżeli pracodawcą jest rzemieślnik

Celem tego zawiadomienia jest umożliwienie młodocianemu kontynuowania nauki zawodu w dotychczasowym lub pokrewnym zawodzie u innego pracodawcy.

Forma zawiadomienia

Przepisy nie określają szczegółowej formy zawiadomienia, jednak ze względów dowodowych zaleca się formę pisemną z potwierdzeniem doręczenia.

Terminy wypowiedzenia

Do umów o pracę w celu przygotowania zawodowego stosuje się standardowe okresy wypowiedzenia przewidziane w Kodeksie pracy:

Zatrudnienie poniżej 6 miesięcy

2 tygodnie

Zatrudnienie od 6 miesięcy

1 miesiąc

Zatrudnienie od 3 lat

3 miesiące

W opisanej sytuacji (3 miesiące zatrudnienia) okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc.

Praktyczne zalecenia

Przed podjęciem decyzji o wypowiedzeniu:

  • Udokumentuj nieobecności młodocianego
  • Zastosuj i udokumentuj środki wychowawcze (rozmowy, upomnienia)
  • Rozważ możliwość rozwiązania umowy za porozumieniem stron
  • Przygotuj wszystkie niezbędne zawiadomienia

Podsumowanie

W przedstawionej sytuacji możliwe jest wypowiedzenie umowy młodocianemu pracownikowi na podstawie art. 196 pkt 1 Kodeksu pracy z powodu niewypełniania obowiązków wynikających z umowy o pracę. Kluczowe jest wcześniejsze zastosowanie środków wychowawczych oraz prawidłowe powiadomienie wszystkich wymaganych podmiotów. Okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, a alternatywą może być rozwiązanie umowy za porozumieniem stron.

Michał Włodarczyk - Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.