Odpowiedź prawnika: Egzekucja z praw wspólnika w spółce jawnej
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo-akcyjnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna.
Rozumiemy jednak, że opisana sytuacja dotyczy niejako odwrotnego przypadku, mianowicie dług nie jest związany z działalnością spółki - nie spółka jest dłużnikiem, lecz jeden z jej wspólników.
Egzekucja może dotyczyć m. in. praw majątkowych lub innych, niż np. wynagrodzenie za pracę, wierzytelności. Prawem majątkowym jest np. udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i akcja. Nie jest natomiast prawem majątkowym udział w spółce jawnej. Na gruncie spółki jawnej występuje w zasadzie tylko pojęcie udziału kapitałowego i udziału jako uczestnictwa w spółce, ogółu praw i obowiązków wspólnika.
Możliwa jest natomiast egzekucja z wierzytelności, np. zysku przysługującemu danemu wspólnikowi.
Opisana sytuacja jest uregulowana przepisem art. 62 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z nim w czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika może uzyskać zajęcie tylko tych praw służących wspólnikowi z tytułu udziału w spółce, którymi wspólnikowi wolno rozporządzać. Przykładem jest wspomniane już wyżej prawo do zysku. Zajęcie może też dotyczyć np. sumy likwidacyjnej czy odsetek od udziału kapitałowego.
Jeśli w ciągu ostatnich sześciu miesięcy przeprowadzono bezskutecznie egzekucję z ruchomości wspólnika, wówczas jego wierzyciel, który na podstawie tytułu egzekucyjnego uzyskał zajęcie roszczeń służących wspólnikowi w przypadku jego wystąpienia lub rozwiązania spółki, może wypowiedzieć umowę spółki na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego, nawet gdy umowa spółki była zawarta na czas oznaczony. Jeżeli umowa spółki przewiduje krótszy termin wypowiedzenia, wierzyciel może skorzystać z terminu umownego.
