Odpowiedź prawnika: Przejście z ZUS do KRUS
Dla objęcia ubezpieczeniem w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego nie ma znaczenia, że żona nie jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego. Nie ma też w zasadzie znaczenia, że mąż nie jest ubezpieczony w KRUS, lecz w ZUS ze względu na zawarcie umowy o pracę. Warunkiem wymaganym do objęcia żony ubezpieczeniem społecznym rolników jest to, by mąż był rolnikiem, czyli osobiście i na własny rachunek prowadził działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, ewentualnie, by przeznaczył grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia. Mąż może prowadzić gospodarstwo, jeżeli pozwolą mu na to obowiązki pracownicze. Przy czym nie ma znaczenia rozmiar podejmowanych przez niego prac w gospodarstwie. Nie ma znaczenia dla możliwości objęcia ubezpieczeniem, że to żona wykonuje większość prac. Z mocy ustawy objęci są ubezpieczeniem społecznym rolnik (min. 1 h przeliczeniowy) i jego domownik (np. żona), jeżeli rolnik (ze względu na swoje ubezpieczenie) lub domownik (ze względu na swoje ubezpieczenie) nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. W przedstawionym przypadku w celu objęcia ubezpieczeniem należy zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej, dokonać odpowiedniego wpisu (wykreślenia) w ewidencji działalności gospodarczej i dokonać zgłoszenia do KRUS. Przepisy nie przewidują bowiem zawieszenia działalności. Oczywiście może to nastąpić w praktyce, lecz z punktu widzenia prawa osoba taka jest traktowana jako przedsiębiorca.
Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników przewiduje możliwość prowadzenia działalności gospodarczej bez utraty ubezpieczenia w KRUS. Jest to jednak informacja raczej na przyszłość, gdyż warunkiem jest podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników przez trzy lata przed podjęciem działalności gospodarczej (musi to być ubezpieczenie z mocy ustawy, nieprzerwane i w pełnym zakresie). W takim wypadku rolnik lub domownik podlega nadal ubezpieczeniu, jeżeli w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej lub rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu tej działalności złoży Kasie oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia oraz udokumentuje spełnienie warunków opodatkowania tej działalności w formie zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie 7 dni od dnia otrzymania dokumentu ustalającego przez organ podatkowy tę formę opodatkowania. Jeżeli jednak kwota podatku przekroczy 2 528 zł, ubezpieczenie rolnika lub domownika ustanie z końcem kwartału, w którym rolnik lub domownik zobowiązany był złożyć Kasie zaświadczenie.
Co do dotacji, to nie jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie, czy będzie taka możliwość. Poszczególne programy rozwojowe i szereg dotacji określają z osobna wszystkie warunki konieczne do otrzymania pomocy finansowej.
