Odpowiedź prawnika: Sprzedaż samochodu firmowego
Rozstrzygnięcie problemu, czy spółka z o.o. powinna sprzedać używany samochód na podstawie umowy sprzedaży, czy też na podstawie faktury - zawierają przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. nr 54, poz. 353 ze zm.) oraz przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2005 r. nr 95, poz. 798, ze zm.).
Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy: podatnicy podatku VAT, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Uregulowanie to potwierdzają przepisy rozporządzenia Ministra Finansów zawarte w rozdziale czwartym: „Szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania”. Zgodnie z § 8 ust. 1 wskazanego rozporządzenia: zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami „FAKTURA VAT".
Innymi słowy, spółka, jako podatnik czynny podatku od towarów i usług, na podstawie przepisów o podatku VAT, jest zobowiązana do dokumentowania sprzedaży za pomocą faktur VAT. Nie musi jednak wystawiać faktury VAT osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, chyba że tego zażądają (art. 106 ustawy o VAT).
Zważywszy na fakt, że samochód był zakupiony od osoby fizycznej na podstawie umowy zakupu, a także, że spółka użytkuje go od 2004 roku – to są spełnione przesłanki ustawowe do tego, by samochód został sprzedany jako zwolniony od podatku VAT.
Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT: zwalnia się od podatku: dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Towarami używanymi, o których mowa wyżej, zgodnie z art. 43 ust. 2 pkt 2 ustawy są m.in. pozostałe towary, np. samochody, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku.
Spółka z o.o. ma więc ustawowe prawo do tego, by sprzedać samochód jako zwolniony od podatku VAT.
Pamiętać należy przy tym, że faktura sprzedaży dokumentująca sprzedaż towarów zwolnionych od podatku powinna zawierać następujące elementy, określone w § 9 ust. 1 rozporządzenia:
-
imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
-
numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy,
-
dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako „FAKTURA VAT"; podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym;
-
nazwę towaru lub usługi;
-
jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług;
-
cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
-
wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
-
stawki podatku;
-
sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
-
kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
-
wartość sprzedaży towarów lub wykonanych usług wraz z kwotą podatku (wartość sprzedaży brutto), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku lub zwolnionych od podatku, lub niepodlegających opodatkowaniu;
-
kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie.
Wyżej wskazane elementy są podstawowymi informacjami, jakie powinny być wykazane na fakturze. Dodatkowym wymogiem, określonym w § 9 ust. 7 rozporządzenia, jest to, by w przypadku dostawy towarów zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy dane na fakturze obejmowały przepis, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku VAT. Oznacza to, że przy nazwie towaru należy przywołać podstawę prawną, która stanowi, że dany towar jest zwolniony od podatku VAT. W przypadku wystawiania faktury przez spółkę z o.o. dokumentującej sprzedaż używanego samochodu należy przywołać art. 43 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. nr 54, poz. 535, ze zm.).
Oczywiście wymóg wystawienia faktury dla celów VAT nie przeczy możliwości spisania umowy sprzedaży samochodu (taki dokument może też np. zawierać dodatkowe postanowienia stron poza danymi zawartymi w fakturze), co dla celów bezpieczeństwa jest nawet wskazane.
