VAT i akcyza a kontrola krzyżowa
Pytanie:
"W protokole pokontrolnym Urząd Skarbowy naliczył nam VAT do zapłaty i akcyzę. Kontrolowana spółka z o.o. posiadała dostawców paliwa (etyliny i ON) w całej Polsce, sprzedając te zakupione paliwo innym kontrahentom. Urząd nie ma zastrzeżeń do rozliczeń w naszej firmie, jednak w protokole naliczył duże sumy z tytułu VAT i akcyzy, twierdząc, iż sprawdzając dokumenty (faktury) w wielu firmach (kontrole krzyżowe) w jednej firmie toczy się postępowanie prokuratorskie na wniosek urzędu skarbowego, który stwierdził, iż firma ta handlowała paliwami niewiadomego pochodzenia i nieodprowadzała akcyzy, również stwierdził, iż transakcje, które dokonywała ta spółka, nie miały miejsca - stwierdzenie to, nie dotyczy naszej firmy tylko ogólnie innych firm. Ta kontrolowana firma nie otrzymała żadnej sankcji od urzędu skarbowego tylko Urząd przekazał sprawę do Prokuratury. My jako sp. z o.o., zakupując paliwa wymagaliśmy od wszystkich dostawców klauzulę, iż w cenie netto zakupu jest ujęta akcyza. Wszystkie transakcje zostały rozliczone w 2003 r. przez Bank. Sprzedając paliwa innym kontrahentom, również my pisaliśmy oświadczenia o zawartej akcyzie w cenie netto. Wszystkie nasze transakcje były zafakturowane i podatki zapłacone, nie mieliśmy żadnej wiedzy o tym, iż akcyza mogła być nieodprowadzona. W jaki sposób bronić się przed Izbą Skarbową i na jakie przepisy się powoływać? Czy Urząd miał prawo do naliczenia nam podatku VAT za rzekome transakcje, które rzekomo nie miały miejsca (wg urzędu)? Czy Urząd ma prawo naliczać akcyzę na naszą spółkę w przypadku, gdy wszystkie transakcje były opatrzone ww. klauzulą o zawartej akcyzie w cenie netto?"
Odpowiedź prawnika: VAT i akcyza a kontrola krzyżowa
Przede wszystkim należy stwierdzić, iż jakiekolwiek postanowienia umowne, w tym oświadczenia zawarte w umowach pomiędzy kontrahentami, nie wpływają na rozliczenia podatkowe podatników. Ewentualnie mogą ochronić ich od odpowiedzialności karnej skarbowej (jako wyłączające winę) lub stanowić podstawę dochodzenia od kontrahenta naprawienia ewentualnej szkody wyrządzonej nieprawdziwym oświadczeniem. Zatem również np. kontrahent, który uzyskał zapewnienie od swojego dostawcy, ze akcyza została zapłacona, mimo to może być zobowiązany do jej zapłaty. Jak stanowi art. 4 ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym, jeżeli w stosunku do wyrobu akcyzowego powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności, o których mowa w ust. 1-3 (m.in. sprzedaż wyrobów akcyzowych na terytorium kraju), to nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie innej czynności określonej w tych przepisach, jeżeli kwota akcyzy została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości. Jeśli jednak kwota akcyzy została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości, sprzedawca wyrobu akcyzowego może być zobowiązany do jej zapłaty, mimo iż uzyskał oświadczenie dostawcy, że akcyza została zapłacona.
Odnośnie podatku od towarów i usług (VAT) trudno odgadnąć, na jakiej podstawie organ podatkowy naliczył podatnikowi ten podatek, a w związku z tym, w jaki sposób się przed tym bronić. Być może u kontrahentów ujawniono faktury VAT wystawione przez podatnika lub dowody dostaw, które nie były wykazane przez podatnika, albo organ podatkowy podwyższył podstawę opodatkowania VAT o kwotę podatku akcyzowego, gdyż zgodnie z art. 29 ust. 20 ustawy o VAT w przypadku dostawy przez podatnika towaru podlegającego opodatkowaniu podatkiem akcyzowym podstawą opodatkowania objęta jest również kwota tego podatku. W takim jednak przypadku doradca podatkowy powinien dokonać analizy protokołu pokontrolnego i innych dokumentów zgromadzonych przez organ podatkowy.