Adwokat musi wnieść opłatę bez wezwania - nawet we własnej sprawie

Wojewódzki Sąd Administracyjny odrzucił skargę spółki S. Spółka Partnerska na indywidualną interpretację Ministra Finansów w zakresie podatku od towarów i usług. Sąd I instancji wskazał, iż ze skargi wynika, iż wniósł ją K. S., będący adwokatem, a z akt wynika, iż strona nie uiściła w terminie wpisu stałego od skargi w wysokości 200 zł. Tym samym w sprawie zaszła przesłanka odrzucenia skargi z art. 221 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej jako P.p.s.a.). Strona wniosła skargę kasacyjną. Naczelny Sąd Administracyjny podjął w tej sprawie uchwałę:

Porady prawne

Skoro zgodnie z umową spółki osobowej działający w jej imieniu wspólnik, wykonujący zawód adwokata, jest uprawniony do samodzielnego, jednoosobowego reprezentowania interesów tejże spółki - w tym w postępowaniu sądowoadministracyjnym (art. 28 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), to dokonanie przez tego adwokata w imieniu spółki czynności wniesienia skargi rodzi obowiązek uiszczenia opłaty od tej skargi bez wezwania, zgodnie z art. 221 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

NSA przypomniał, że art. 221 P.p.s.a. stanowi, iż pisma wnoszone przez adwokata lub radcę prawnego, które nie są należycie opłacone, pozostawia się bez rozpoznania albo odrzuca bez wezwania o uiszczenie opłaty, jeżeli pismo podlega opłacie stałej. Z kolei zgodnie z art. 175 ustawy skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego, a od tego obowiązku zwolnieni są sporządzający skargę kasacyjną: sędzia, prokurator, notariusz, radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa albo profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych, będący stroną, jej przedstawicielem lub pełnomocnikiem, albo gdy skargę kasacyjną wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich.

Strona podnosiła, iż ustawodawca różnicuje sytuację adwokata i radcy prawnego w zależności od tego w jakiej roli występują oni w postępowaniu sądowoadministracyjnym, a zwłaszcza przeciwstawianie w tym zakresie art. 175 i art. 221 P.p.s.a., nie znajduje uzasadnienia w świetle wykładni językowej przepisów ustawy.

NSA tego stanowiska nie podzielił. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego sformułowanie "pisma wnoszone przez adwokata lub radcę prawnego" nie potwierdza stanowiska strony, iż mowa w tym przepisie jedynie o adwokacie (radcy prawnym) jako pełnomocniku strony. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, gdyby ustawodawca miał na celu zróżnicowanie obowiązku obciążającego adwokata (radcę prawnego) na mocy art. 221 P.p.s.a. w zależności od roli procesowej, w jakiej występuje on w postępowaniu sądowoadministracyjnym, sformułowałby treść tego przepisu odmiennie, podkreślając status adwokata (radcy prawnego) jako pełnomocnika procesowego strony. NSA zwrócił nadto uwagę na brzmienie art. 104 ustawy, w którym mowa jest o zaostrzonych wymogach w przypadku "gdy stronę zastępuje adwokat lub radca prawny". Art. 221 ustawy takiego doprecyzowania nie zawiera. Zdaniem NSA nie można uznać za usprawiedliwione mniemania skarżącego, iż ustawodawca zakłada, że adwokat (radca prawny) w jednym przypadku posiada wiedzę na temat tego, kiedy powinien uiścić wpis bez wezwania sądu, a w drugim przypadku nie można od niego posiadania takich wiadomości oczekiwać.

Strona powoływała się na fakt, iż iż skarga została jedynie "sporządzona" przez partnera będącego adwokatem, "wniesiona" została natomiast przez samą spółkę - NSA uznał jednak, że upoważnienie K.S. do reprezentowania spółki wynikało z przepisów Kodeksu spółek handlowych i z umowy spółki, zgodnie z którą "każdy z partnerów upoważniony jest do samodzielnej, jednoosobowej reprezentacji spółki". Art. 28 § 1 P.p.s.a. stanowi, iż osoby prawne oraz jednostki organizacyjne mające zdolność sądową (a więc także spółki osobowe, w tym partnerskie) dokonują czynności w postępowaniu przez organy albo osoby uprawnione do działania w ich imieniu. Skoro zgodnie z umową spółki osobowej działający w jej imieniu wspólnik, wykonujący zawód adwokata, jest uprawniony do samodzielnego, jednoosobowego reprezentowania interesów tejże spółki - w tym w postępowaniu sądowoadministracyjnym (art. 28 § 1 P.p.s.a.), to dokonanie przez tego adwokata w imieniu tej spółki czynności wniesienia skargi rodzi obowiązek uiszczenia opłaty od tej skargi bez wezwania, zgodnie z art. 221 P.

p.s.a. Podejmowane przez podmioty wymienione w art. 28 P.p.s.a. czynności w postępowaniu sądowoadministracyjnym traktowane są tak jak czynności samych jednostek organizacyjnych - tutaj spółki partnerskiej - nie ma zatem znaczenia prawnego wskazanie przez autora skargi kasacyjnej, iż skargę "sporządził" partner będący adwokatem, a "wniosła" ją spółka.

NSA nie zgodził się także z zarzutem, iż powyższa wykładnia art. 221 P.p.s.a. narusza przepis art. 32 ust. 2 Konstytucji. Strona wskazywała bowiem, iż wykładnia ta prowadzi do nierównoprawnego traktowania podmiotów znajdujących się w tej samej sytuacji procesowej - adwokata, który działając jako wspólnik spółki - strony ujawni swój zawód i adwokata, który tego nie uczyni. NSA stwiedził, że ujawnienie przez adwokata, iż posiada taki status, mimo braku takiego obowiązku, wskazuje, iż chciał on ze owego statusu korzystać, co prowadzi do określonych konsekwencji, między innymi zastosowania rygoru z art. 221 P.p.s.a. przy spełnieniu wskazanych w tym przepisie przesłanek. Sąd miałby zaś podstawy do identycznego potraktowania każdego adwokata (radcy prawnego), który zachowałby się tak jak K. S.

Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 sierpnia 2008 roku, sygn. akt FSK 832/08


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika