20.10.2004
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
Wspólnicy spółki cywilnej prowadzącej działalność handlową na nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym wspólników. Spółka ta podlega, na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych, obowiązkowemu przekształceniu w spółkę jawną. Na tej posesji wspólnicy wznieśli budynek sklepu. Budynek sklepu od 01.01.99 r. był amortyzowany w kosztach spółki. Czy w związku z tym, konieczne jest wniesienie budynku do majątku spółki, czy możliwe jest zawarcie ze spółką umowy najmu? Jakie konsekwencje podatkowe (finansowe) niesie to za sobą?

Opinia prawna
Zgodnie z art. 22a ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, aby dokonywać odpisów amortyzacyjnych od budynku, musi on stanowić własność podatnika, który odpisów chce dokonywać, przy czym budynek ten:
- podatnik wykorzystuje na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, albo
- przekazał do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu.
W związku z tym należy ocenić trzy sytuacje stanowiące o możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych od budynku sklepu w spółce jawnej:
a. jeżeli budynek stanowi składnik majątku spółki jawnej
b. jeżeli budynek jest wynajmowany przez spółkę jawną od właścicieli
c. jeżeli właściciele oświadczą (podobnie jak to miało miejsce w przypadku spółki cywilnej), że wykorzystują budynek, którego są współwłaścicielami na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w formie spółki jawnej.
Ponieważ, zgodnie z art. 26 § 4 kodeksu spółek handlowych, w związku z osiąganym obrotem netto (przekraczającym 400 000 EURO w ciągu każdego z poprzednich dwóch lat obrotowych) wspólnicy zobowiązani są do rejestracji spółki cywilnej jako spółki jawnej do KRS. Jest to zmiana formy prawnej, która powoduje wstąpienie wspólników spółki jawnej we wszystkie prawa i obowiązki wspólników spółki cywilnej, związane z prowadzoną przez nich działalnością. W związku z tym, w myśl art. 22g ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość początkową środka trwałego dla obliczania odpisów amortyzacyjnych w spółce jawnej, stanowi wartość tego środka ujawniona w ewidencji prowadzonej przez spółkę cywilną.
Ad. a. W naszym przekonaniu operacja ta, polegająca na wniesieniu do spółki jawnej wkładu w postaci budynku sklepu, jest najbezpieczniejsza i najbardziej prawidłowa w przedstawionej sytuacji. Wnosząc budynek jako wkład do spółki jawnej wspólnicy zapewniają sobie, przy stosunkowo niewielkich kosztach, (przy zawieraniu umowy spółki konieczne jest uiszczenie podatku od czynności cywilnoprawnych), prawidłowość dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Natomiast w razie późniejszej kontroli i kwestionowania zasadności dokonywania odpisów amortyzacyjnych - jest prawdopodobne, że wspólnicy będą musieli, chcąc w dalszym ciągu dokonywać odpisów, wnieść ten budynek do majątku spółki, a to powoduje konieczność zapłaty podatku od podwyższenia kapitału. Lepiej jest zatem wnieść budynek do majątku spółki, potem zaś dokonywać odpisów, bez narażania się na zarzuty Urzędu Skarbowego w tym zakresie.
W związku z tym, że spółka jawna nie jest wprawdzie osobą prawną, jest jednak podmiotem posiadającym zdolność prawną, a co za tym idzie, urząd skarbowy może potraktować ją jako odrębny od wspólników podmiot prawa, konieczne będzie dokonanie przesunięcia pomiędzy majątkiem wspólników, a majątkiem spółki jawnej tak, aby to spółka jawna - jako odrębny podmiot prawa (pomimo, że personalnie składająca się z osób współwłaścicieli) stała się właścicielem budynku. Można tego dokonać poprzez wniesienie do spółki jawnej wkładu w postaci własności tego budynku (lub jego części, jeśli jest wydzielona od budynku mieszkalnego). W tym przypadku konieczne będzie uiszczenie nie opłaty skarbowej, lecz podatku od czynności cywilnoprawnych - od umowy spółki. W przypadku wniesienia nieruchomości jako wkładu do spółki jawnej - podatek od umowy spółki będzie jeden. Podstawą jego naliczenia będzie wartość wkładów wniesionych do spółki. W związku z wniesieniem wkładu w postaci budynku, do spółki jawnej, konieczne będzie także poniesienie kosztów związanych z notarialnym przeniesieniem własności na spółkę, a także z wpisem zmian w księgach wieczystych.
Ad. b. W tym przypadku odpisów amortyzacyjnych może dokonywać wynajmujący, nie zaś najemca. Najemca (w tym przypadku spółka jawna) może jednak zaliczać w koszty uzyskania przychodu płacony wynajmującemu czynsz. Rzecz jednak znajduje się w majątku (a także ewentualnie w ewidencji środków trwałych) wynajmującego. W związku z tym możliwość zawarcia umowy najmu przez wspólników ze spółką jawną nie będzie właściwym sposobem zapewnienia sobie możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Potrzebujesz porady prawnej?
Spółka jawna - poznaj zasady funkcjonowania spółki jawnej
Spółka jawna jest jedną z najprostszych postaci spółek, które można utworzyć na terenie Polski. To spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod spółka jawna, spółka osobowa, podatnik, wspólnik
Nazwa spółki handlowej - zasady nadawania spółkom nazwy i jej ochrona
Nazwą spółki handlowej jest tzw. firma. Jest ona oznaczeniem przedsiębiorstwa prowadzonego przez taką spółkę. Spółka może pozywać i być pozywaną pod firmą. Poza tym firma nie może zostać zbyta bez przedsiębiorstwa. W praktyce można wyróżnić kilka zasad tworzenia (...)
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki jawnej
Spółka jawna podmiotem praw i obowiązków. Uregulowanie odpowiedzialności za zobowiązania w spółce jawnej ma charakter modelowy dl spółka, jawna, odpowiedzialność spółki i wspólników, wspólnicy
Forma umowy spółki jawnej Umowa spółki jawnej musi mieć formę pisemną pod rygorem nieważności. Oznacza to, że umowa ustna wspólników co do prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki może być potraktowana jako umowa spółki cywilnej, zgodnie (...)
Rozwiązanie i likwidacja spółki partnerskiej
Rozwiązanie i likwidacja spółki partnerskiej Kodeks spółek handlowych określa sytuacje powodujące rozwiązanie spółki partnerskiej. Dzieje się tak w przypadku: zaistnienia przyczyn przewidzianych w umowie spółki, powzięcia jednomyślnej uchwały przez wszystkich (...)
Odpowiedzialność partnerów spółki partnerskiej
Partner spółki partnerskiej ponosi odpowiedzialność nieograniczoną, osobistą tylko za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem spółka, handlowe, odpowiedzialność, partner, spółka partnerska, osobowa, wolny zawód, solidarnie, subsydiarnie, spółka jawna, (...)
Prowadzenie spraw i reprezentacja spółki partnerskiej
Reguły dotyczące prowadzenia spraw spółki partnerskiej oraz jej reprezentacji należą do tych zagadnień które z całą pewnością stanowią jej specyficzne cechy odróżniające ją od innych. Prowadzenie spraw spółki partnerskiej Prowadzenie spraw (...)
Ten artykuł jest nieaktualny. Proponujemy zapoznanie się z następującymi treściami: Specyfika spółki cywilnej. spółka cywilna; przekształcenie; spółka jawna;
Spółki jawne - obowiązki informacyjne w zakresie CIT
Zmiany przepisów dotyczących spółek jawnych W związku z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 20 spółka jawna, obowiązki informacyjne, CIT, podatek dochodowy
W przypadku ziszczenia się przesłanek rozwiązania spółki, następuje jej likwidacja, spółka jawna, likwidacja, likwidator, koniec działalności
Spółka jawna - poznaj zasady funkcjonowania spółki jawnej
Spółka jawna jest jedną z najprostszych postaci spółek, które można utworzyć na terenie Polski. To spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod spółka jawna, spółka osobowa, podatnik, wspólnik
Nazwa spółki handlowej - zasady nadawania spółkom nazwy i jej ochrona
Nazwą spółki handlowej jest tzw. firma. Jest ona oznaczeniem przedsiębiorstwa prowadzonego przez taką spółkę. Spółka może pozywać i być pozywaną pod firmą. Poza tym firma nie może zostać zbyta bez przedsiębiorstwa. W praktyce można wyróżnić kilka zasad tworzenia (...)
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki jawnej
Spółka jawna podmiotem praw i obowiązków. Uregulowanie odpowiedzialności za zobowiązania w spółce jawnej ma charakter modelowy dl spółka, jawna, odpowiedzialność spółki i wspólników, wspólnicy
Forma umowy spółki jawnej Umowa spółki jawnej musi mieć formę pisemną pod rygorem nieważności. Oznacza to, że umowa ustna wspólników co do prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki może być potraktowana jako umowa spółki cywilnej, zgodnie (...)
Rozwiązanie i likwidacja spółki partnerskiej
Rozwiązanie i likwidacja spółki partnerskiej Kodeks spółek handlowych określa sytuacje powodujące rozwiązanie spółki partnerskiej. Dzieje się tak w przypadku: zaistnienia przyczyn przewidzianych w umowie spółki, powzięcia jednomyślnej uchwały przez wszystkich (...)
Odpowiedzialność partnerów spółki partnerskiej
Partner spółki partnerskiej ponosi odpowiedzialność nieograniczoną, osobistą tylko za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem spółka, handlowe, odpowiedzialność, partner, spółka partnerska, osobowa, wolny zawód, solidarnie, subsydiarnie, spółka jawna, (...)
Prowadzenie spraw i reprezentacja spółki partnerskiej
Reguły dotyczące prowadzenia spraw spółki partnerskiej oraz jej reprezentacji należą do tych zagadnień które z całą pewnością stanowią jej specyficzne cechy odróżniające ją od innych. Prowadzenie spraw spółki partnerskiej Prowadzenie spraw (...)
Ten artykuł jest nieaktualny. Proponujemy zapoznanie się z następującymi treściami: Specyfika spółki cywilnej. spółka cywilna; przekształcenie; spółka jawna;
Spółki jawne - obowiązki informacyjne w zakresie CIT
Zmiany przepisów dotyczących spółek jawnych W związku z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 20 spółka jawna, obowiązki informacyjne, CIT, podatek dochodowy
W przypadku ziszczenia się przesłanek rozwiązania spółki, następuje jej likwidacja, spółka jawna, likwidacja, likwidator, koniec działalności
Prowadzenie spraw i reprezentacja spółki jawnej
Reprezentacja spółki Zgodnie z kodeksem spółek handlowych, każdy ze wspólników jest uprawniony do reprezentacji spółki. Prawa tego nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich. Oznacza to, że w kontaktach handlowych osoby trzecie, które (...)