Jak uzyskać wcześniejszą emeryturę – opinia prawna
Stan faktyczny
Urodziłam się w maju 1950 r. W 1968 rozpoczęłam studia, które ukończyłam w 1972 r. Po ukończeniu studiów podjęłam pracę 02.11.1972 r. i pracowałam do 31.07.1991 r. Od 01.08.1991 r. prowadzę działalność gospodarczą do dnia dzisiejszego. Działalność prowadzę w formie spółki cywilnej. Zamierzam po ukończeniu 55 roku życia przejść na emeryturę. Czy powinnam podjąć czynności w zakresie zmiany tytułu ubezpieczenia, żeby móc skorzystać prawa do emerytury? Czy w moim przypadku jest konieczność zrezygnowania przeze mnie z udziałów w spółce cywilnej? Czy po rezygnacji z udziałów w spółce mogę skorzystać z zasiłku dla bezrobotnych, bądź powinnam podjąć zatrudnienie na podstawie umowy o pracę? W moim przypadku istnieje także możliwość podlegania przeze mnie ubezpieczeniu społecznemu rolników. Posiadam 0,49 ha przeliczeniowego gruntu. Proszę o poradę w zakresie uzyskania przeze mnie emerytury po ukończeniu 55 roku życia. A jeżeli jest to niemożliwe to proszę o informację o skutkach przebywania na zasiłku dla bezrobotnych, bądź skorzystania z ubezpieczenia społecznego rolników na uzyskanie przeze mnie emerytury w wieku 60 lat. Być może jest inne rozwiązanie, o którego propozycję w tej poradzie proszę.
Opinia prawna
Emerytura
Zgodnie z art. 46 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 39 poz. 353 z późniejszymi zmianami) - zwana dalej ustawą o emeryturach i rentach prawo do emerytury na warunkach określonych m.in. w art. 29 ustawy o emeryturach i rentach przysługuje ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r. jeżeli spełnią łącznie następujące warunki:
1. nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego;
2. warunki do uzyskania emerytury określone m.in. w przepisie art. 29 ustawy o emeryturach i rentach spełnią do dnia 31 grudnia 2006 r.;
3. nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.
Ponadto zgodnie z art. 29 ustawy o emeryturach i rentach, do którego odsyła cytowany wyżej przepis dla przejścia na wcześniejszą emeryturę konieczne jest w przypadku kobiet osiągnięcie wieku 55 lat a dodatkowo posiadanie co najmniej 30 - letniego okresu składkowego i nieskładkowego. W przypadku zaś gdy okres składkowy i nieskładkowy wynosi 20 lat również istnieje możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę jednak wówczas konieczne jest spełnienie dodatkowego warunku, a mianowicie całkowita niezdolność do pracy.
Powyższy przepis (art. 29) odnosi się wyłącznie do pracowników. Aby więc móc skorzystać z prawa przejścia na wcześniejszą emeryturę winna Pani pozostawać w stosunku pracy. Prowadzenie działalności gospodarczej nie upoważnia do skorzystania z możliwości jaką ten przepis przewiduje czyli przejścia na wcześniejszą emeryturę.
Co należy podkreślić warunek osiągnięcia 55 lat i wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego musi być spełniony do dnia 31 grudnia 2006 r.
Reasumując: aby skorzystać z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę to jest w wieku 55 lat powinna Pani nawiązać stosunek pracy.
Pisze Pani, że prowadzi działalność gospodarczą. W związku z tym mając na uwadze przepisy o zawieszaniu prawa do emerytury należy rozważyć sytuację gdy pozostaje Pani w stosunku pracy i jednocześnie nadal prowadzi działalność gospodarczą. Pyta Pani bowiem o ewentualną potrzebę jej zlikwidowania. Otóż może zajść konieczność zrezygnowania przez Panią z działalności gospodarczej w sytuacji gdy zdecyduje Pani o przejściu na wcześniejszą emeryturę.
Zawieszenie prawa do emerytury
Zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach prawo do emerytur i rent ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 104-106. Zasada ta nie znajduje zastosowania (z jednym wyjątkiem, którego omawianie jest bezprzedmiotowe gdyż chce Pani skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury czyli w wieku 55 lat) w przypadku emerytów, którzy ukończyli 60 lat (kobiety) lub 65 lat mężczyźni.
Prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności. Przepisy o zawieszeniu prawa do emerytury lub renty oraz o zawieszaniu świadczeń stosuje się również do osób wyłączonych z obowiązku ubezpieczenia społecznego z tytułu ustalenia prawa do emerytury i renty lub wykonujących działalność nie podlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu.
