16.4.2009
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Formularze PIT-37 i PIT-36 przeznaczone są zarówno dla podatników rozliczających się indywidualnie, jak i wspólnie z małżonkiem albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Wybór sposobu opodatkowania podatnicy wskazują w poz. 6, zaznaczając odpowiedni kwadrat.
Podatnicy, którzy opodatkowują swoje dochody indywidualnie albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, w zeznaniu nie wypełniają pozycji "małżonek".
Kto może skorzystać z współnego rozliczenia?
Ogólną zasadą jest, że małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych dochodów. Przepisy ustawy o p.d.o.f. dopuszczają jednak możliwość wspólnego rozliczenia się osób pozostających w związku małżeńskim od sumy swoich dochodów.
Złożenie wspólnego zeznania może przynieść korzyści, zwłaszcza W wypadku dużej dysproporcji dochodów małżonków, tj. gdy dochody małżonków mieszczą się w różnych przedziałach skali podatkowej albo dochód jednego z niech nie przekroczył w roku podatkowym kwoty wolnej od opodatkowania (czyli w roku 2008 - do 3.091 zł).
Prawo do wspólnego opodatkowania swoich dochodów przysługuje małżonkom, którzy łącznie spełnią następujące warunki:
- oboje podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (ale zobacz niżej);
- pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy;
- istnieje między nimi przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa;
- żaden z małżonków w roku podatkowym nie korzystał z opodatkowania według 19% stawki podatku od dochodów z działalności gospodarczej;
- do żadnego z małżonków w roku podatkowym nie miały zastosowania przepisy ustawy dotyczące podatku liniowego, karty podatkowej, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, bądź zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych; warunek ten nie dotyczy jednak opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym przychodów z najmu, podnajmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej;
- wyrażony w zeznaniu podatkowym wniosek o wspólne opodatkowanie dochodów został przez małżonków złożony nie później niż w terminie określonym do złożenia zeznania za rok podatkowy, czyli za 2008 r. do 30 kwietnia 2009 r.
Nieograniczony obowiązek podatkowy dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Dochody tych osób bez względu na to, czy zostały osiągnięte w Polsce, czy za granicą, podlegają w całości opodatkowaniu w Polsce. Ta zasada jest stosowana z uwzględnieniem umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu.
Aby móc się wspólnie rozliczyć, małżeństwo musi trwać przez cały rok podatkowy (kalendarzowy), czyli od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Wspólne opodatkowanie nie jest dopuszczalne, jeżeli małżeństwo zostało zawarte w trakcie roku podatkowego lub ustało w trakcie roku podatkowego (np.: rozwód, separacja), chyba że ustanie to było wynikiem zgonu współmałżonka (wówczas można roliczyć się wspólnie ze zmarłym w ciągu roku podatkowego współmałżonkiem).
Począwszy od rozliczenia za 2006 r. stosuje się jednak dodany do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nowy art. 6a, który już wyraźnie stanowi, iż wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków, między którymi istniała w roku podatkowym wspólność majątkowa, może być także złożony przez podatnika, który:
-
zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego,
-
pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a jego małżonek zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego.
Wspólność majątkowa powstaje automatycznie z chwilą zawarcia małżeństwa, chyba że małżonkowie sporządzą umowę majątkową małżeńską wyłączającą wspólność ustawową. Owa współność majątkowa musi istnieć przez cały rok podatkowy.
Istnieje również możliwość łącznego opodatkowania, jeśli jeden z małżonków osiągnął dochody opodatkowane na zasadach ogólnych według skali podatkowej, a dochody drugiego są opodatkowane w sposób zryczałtowany, na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (np.: z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych czy otrzymania nagród związanych ze sprzedażą premiową, a także ze sprzedaży nieruchomości lub otrzymanej dywidendy). Dochodów tych nie łączy się jednak z innymi dochodami wykazywanymi we wspólnym zeznaniu podatkowym.
Jeżeli małżonkowie spełnili wszystkie powyższe warunki, mogą - na swój wniosek - być opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów, po uprzednim odliczeniu odrębnie przez każdego z małżonków, kwot podlegających odliczeniu od dochodu. Wniosek o wspólne opodatkowanie zostaje złożony przez zaznaczenie odpowiedniego kwadratu na pierwszej stronie zeznania podatkowego PIT-37 lub PIT-36 oraz przez złożenie podpisów przez obojga małżonków na końcu tego zeznania. Brak podpisu choćby jednego z małżonków jest równoznaczny z brakiem złożenia wniosku przez tego małżonka. Uniemożliwia to łączne opodatkowanie nawet wtedy, gdy pozostałe warunki zostaną spełnione.
Kiedy nie można się współnie rozliczyć?
Wspólne opodatkowanie nie jest możliwe, gdy chociażby do jednego z małżonków mają zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie:
-
ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
-
karty podatkowej lub
-
zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych.
Wspólne opodatkowanie nie jest możliwe także wtedy, gdy chociażby do jednego z małżonków mają zastosowanie przepisy dotyczące opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanej według liniowej 19%-owej stawki podatku.
Nie ma jednak przeszkód do wspólnego opodatkowania, gdy małżonkowie lub jeden z małżonków opodatkowuje ryczałtem tylko najem majątku niezwiązanego z działalnością gospodarczą, np. własnego mieszkania.
Poza tym, od 2007 r. łączny sposób opodatkowania nie jest możliwy w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.
Wspólne rozliczenie również dla nierezydentów
Już w rozliczeniu za 2008 rok z możliwości wspólnego rozliczenia mogą skorzystać dodatkowo:
- małżonkowie, którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,
- małżonkowie, z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej
- jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75 % całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji (tzn. specjalnym urzędowym zaświadzeniem) miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Za całkowite przychody uważa się przy tym przychody osiągnięte ze źródeł określonych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bez względu na miejsce położenia tych źródeł przychodów.
Warunkiem zastosowania wspólnego rozliczenia małżonków jest istnienie podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnicy rozliczający się wspólnie są obowiązani udokumentować wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym, przedstawiając zaświadczenie wydane przez właściwy organ podatkowy innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, w którym osoby te mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych lub inny dokument potwierdzający wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym.
Wniosek o łączne opodatkowanie dochodów będzie mógł złożyć także nierezydent, którego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego oraz nierezydent, którego małżonek zmarł po zakończeniu roku podatkowego, za które jest składane zeznanie podatkowe, lecz przed jego złożeniem.
Jak małżonkowie wypełniają zeznanie roczne?
Podatnicy wnoszący o łączne opodatkowanie dochodów z dochodami małżonka wypełniają zarówno pozycje "podatnik", jak również pozycje "małżonek", w kolejności przez nich ustalonej. Kolejność tę należy zachować we wszystkich częściach zeznania oraz składanych wraz z zeznaniem załącznikach.
W jaki sposób dokonuje się wspólnego rozliczenia?
Wspólne zeznanie roczne małżonków obejmuje tylko tę część ich własnych dochodów, która jest opodatkowana na zasadach ogólnych według skali podatkowej, np. ze stosunku pracy i z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych (z podatkową księgą przychodów i rozchodów oraz bez wyboru opodatkowania liniowego).
Przy wspólnym opodatkowaniu, podatek dochodowy oblicza się następująco:
- od dochodów każdego z małżonków odrębnie odejmuje się przysługujące mu odliczenia od dochodu (np.: składki na ubezpieczenie społeczne, wydatki na cele rehabilitacyjne itd.),
- sumuje się pozostałe po odliczeniach dochody,
- odejmuje się wydatki poniesione przez małżonków na cele mieszkaniowe, odliczane od dochodu,
- uzyskaną kwotę dzieli się przez dwa,
- od tak ustalonej połowy dochodu zaokrąglonej do pełnych złotych (podstawa opodatkowania) oblicza się podatek według skali podatkowej,
- uzyskaną kwotę mnoży się razy dwa.
W tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany (np. od wygranych w grach liczbowych, dywidend, odsetek od lokat bankowych itp.). Powyższa zasada obliczania podatku ma zastosowanie również wówczas, gdy jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany na ogólnych zasadach, lub osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku (w 2008 r. - 3.091 zł.).
Tak obliczony podatek jest podatkiem łącznym obojga małżonków. Podatek ten, w pierwszej kolejności, podlega zmniejszeniu o składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne w Nrodowym Funduszu Zdrowia lub w innym kraju UE czy EOG, a następnie o inne ulgi polegające na odliczeniu od podatku.
Do którego urzędu skarbowego złożyć deklarację?
Wspólne zeznanie roczne małżonkowie składają w urzędzie skarbowym właściwym według ich miejsca zamieszkania (decydujące jest miejsce zamieszkania z 31 grudnia 2008 roku).
Jeśli małżonkowie mają różne miejsca zamieszkania, wspólne zeznanie podatkowe składa się tylko w jednym urzędzie skarbowym (zgodnie z wyborem) - właściwym według miejsca zamieszkania męża albo żony, wskazanym w zeznaniu.
Pamiętaj, że:
-
Ze złożeniem wspólnej deklaracji rocznej nie wolno się spóźnić. Po upływie obowiązującego terminu (30 kwietnia 2009 r.) małżonkowie tracą prawo do wspólnego opodatkowania.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1993 r., Nr 90, poz. 416, ze zm.);
- Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 ze zm.)
Potrzebujesz porady prawnej?
Formy opodatkowania podatkiem dochodowym działalności gospodarczej
Dostępne formy opodatkowania podatkiem dochodowym W zależności od tego, czy rejestruje się działalność w CEIDG (jednoosobowa działalność albo spółka cywilna), czy w KRS (spółka, fundacja, spółdzielnia), opodatkowanie podatkiem dochodowym może się znacząco różnić. Osoby (...)
Niniejszy artykuł jest nieaktualny. Polecamy zapoznanie się z artykułami dotyczącymi odliczeń podatku VAT od materiałów budowlanych: Postaraj się o zwrot VAT za materiały budowlane! Wprawdzie ulga remontowo-modernizacyjna została wykreślona z ustawy o podatku dochodowym, (...)
Formy opodatkowania PIT przychodów z działalności gospodarczej
Jeżeli jesteś osobą fizyczną i osiągasz przychody z działalności gospodarczej, możesz skorzystać z różnych form opodatkowania podatkiem dochodowym (PIT). Zobacz, jakie są najważniejsze różnice pomiędzy tymi formami i kto je może stosować. ##baner## Co jest działalnością (...)
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów i jej opodatkowanie VAT-em
Pojęcie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – warunki dla dostawcy i nabywcy Wewnątrzwspólnotowa dostawę towarów ma miejsce, gdy następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Przepisy (...)
Rozliczenie z urzędem skarbowym – złożenie deklaracji PIT i zapłata podatk - to podstawowe obowiązki podatkowe przedsiębiorcy. Jaką deklarację PIT wybrać, jak przygotować i podpisać deklaracje podatkowe: PIT, CIT, VAT. Deklaracje papierowe czy elektroniczne Kiedy można złożyć deklarację (...)
Stan faktycznyMałżeństwo prowadzi działalność gospodarczą wspólnie (tzw. działalność gospodarcza na imię obojga małżonków prowadzona w oparciu o jeden wpis do ewidencji działalności gospodarczej), działalność rozliczana jest na podstawie podatkowej książki przychodów i rozchodów, (...)
PIT 2013. Kiedy małżonkowie mogą się wspólnie rozliczać?
Co do zasady małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osiąganych przez nich dochodów. Po spełnieniu wymaganych przepisami warunków, małżonkowie mogą być jednak opodatkowani także łącznie od sumy swoich dochodów – podatek określa się (...)
Odwrotne obciążenie VAT przy świadczeniu usług budowlanych
17 marca i 3 lipca 2017 r. 2017 r. i Ministerstwo Finansów objaśniło zasady stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych od 1 stycznia 2017 r. Dlaczego warto poznać objaśnienia resortu finansów (...)
Jak zmienić sposób płacenia podatków i prowadzenia księgowości?
Jeśli prowadzisz firmę, jednym z twoich obowiązków jest terminowe opłacanie podatków i prowadzenie księgowości. Jeżeli wybrałeś daną formę opodatkowania i zasady płacenia zaliczek nie oznacza to, że nie możesz tego zmienić. Dowiedz się, jak dokonać zmiany formy opodatkowania (...)
Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą niższy PIT
14 czerwca br. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Podpisana ustawa obniża PIT z 17% do 12%. dla podatników na skali, a przedsiębiorcom na podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej (...)
Skorzystaj z abolicji podatkowej!
Ministerstwo Finansów udostępniło podstawowe informacje na temat ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Podajemy je niżej. Cel ustawy Według obowiązujących (...)
Jak osoby samotnie wychowujące dzieci mogą rozliczyć się z PIT?
U kogo są opodatkowane dochody małoletnich dzieci? Zasadą jest, że dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu (...)
Skala podatkowa - Zasady ogólne według progresywnej skali podatkowej
Wśród dostępnych dla przedsiębiorców form opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych podstawowe są tzw. zasady ogólne według skali podatkowej. Wysokość podatku według progresywnej skali podatkowej Tzw. zasady ogólne według progresywnej skali podatkowej (...)
Rozliczenie rachunków już po złożeniu PIT? Sprawdź kiedy
Korekta rocznego zeznania PIT umożliwia uwzględnienie rachunków - uprawniających do ulgi rehabilitacyjnej czy internetowej - znalezionych już po 30 kwietnia. Po tym terminie nie mogą jednak rozliczyć się wspólnie małżonkowie lub rodzice wychowujący samotnie dziecko, którzy wcześniej (...)
Podatek dochodowy - Opodatkowanie podatkiem dochodowym osób fizycznych
Gdzie jest uregulowany podatek dochodowy od osób fizycznych? Opodatkowanie podatkiem dochodowym osób fizycznych regulują dwie ustawy: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwana dalej "ustawą", która w szerokim zakresie reguluje opodatkowanie (...)
PIT-0 dla rodzin z co najmniej czwórką dzieci, to jedno z ważniejszych podatkowych rozwiązań, jakie znalazły się w Polskim Ładzie. Dzięki temu w portfelach ponad 110 tys. rodziców – podatników, zostanie rocznie ok. 335 mln zł. Ulga dla rodzin wychowujących co (...)
Zasady stosowania ulgi termomodernizacyjnej i nowego zwolnienia
Podatnicy, którzy są właścicielami lub współwłaścicielami budynku mieszkalnego jednorodzinnego, od początku 2019 r. mogą korzystać z nowej preferencji w PIT, z tzw. ulgi termomodernizacyjnej. Kwota odliczenia może wynieść nawet 53 tys. zł w odniesieniu do wszystkich przedsięwzięć (...)
Firmowy samochód jako środek trwały w kosztach i przychodach podatkowych
Kiedy samochód jest środkiem trwałym? Dokonując zakupu samochodu do firmy, zwykle zakładamy, że będzie on używany w dłuższym okresie. Aby poprawnie rozliczyć wydatek na nabycie samochodu w kosztach uzyskania przychodów, niezbędne jest więc określenie czasu, przez jaki samochód (...)
Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą podatkową część Polskiego Ładu
Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Już od przyszłego roku 9 mln osób przestanie płacić PIT, w tym osoby najmniej zarabiające i ok. (...)
Czym jest WHT oraz jakich przychodów dotyczy? Podatek u źródła (WHT) - czyli co? Podatek u źródła to podatek dochodowy (od osób prawnych i od osób fizycznych) pobierany przez płatników od niektórych dochodów (m.in. dywidendy, odsetki, należności (...)
