Jak skorzystać z podatkowej ulgi rehabilitacyjnej?

9.3.2009

Podstawą prawną dla ulgi rehabilitacyjnej jest art. 26 ust. 1 pkt 6 i ust. 7a-7g ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Możliwe jest dokonanie odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Odliczenia dokonuje się od dochodu.

Które wydatki można odliczyć?

Za wydatki na cele rehabilitacyjne oraz związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych uważa się wydatki poniesione na:

1. adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

2. przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

3. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;

4. zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

5. odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;

6. odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;

7. opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa;

8. utrzymanie przez osoby niewidome psa przewodnika;

9. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;

10. opłacenie tłumacza języka migowego;

11. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia;

12. leki - jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo);

13. odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:

osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,

osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż karetka transportu sanitarnego;

14. używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lubpodatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne;

15. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:

na turnusie rehabilitacyjnym,

w zakładach: lecznictwa uzdrowiskowego, rehabilitacji leczniczej, opiekuńczo-leczniczych czy pielęgnacyjno-opiekuńczych,

na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia.

Jak dokonać odliczeń?

Od podstawy obliczenia podatku odlicza się kwoty wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Czy są jakieś limity odliczeń?

Wydatki określone w ww. pkt 7, 8 i 14 odlicza się do wysokości 2.280 zł (limit roczny przypadający na każdy z tych wydatków).

Wydatki określone w pkt 12 (na leki) odlicza się w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł.

Pozostałe wydatki odlicza się w wysokości faktycznie poniesionej bez ograniczeń.

Jakie są warunki odliczeń?

Warunkiem odliczenia ww. wydatków jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Odliczeń z tytułu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, mogą dokonywać również podatnicy, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekroczyły kwoty 9.120 zł.

Opisane odliczenia mogą być dokonane również w przypadku, gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do 31 sierpnia 1997 r.

Ilekroć mowa jest o osobach zaliczonych do:

1. I grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo

znaczny stopień niepełnosprawności,

2. II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

całkowitą niezdolność do pracy albo

umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Pamiętaj, że:

Wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Jak należy udokumentować wydatki?

Wydatki na cele rehabilitacyjne wymagają udokumentowania dowodami ich poniesienia.

Pamiętaj, że:

Wyjątek stanowią tu wydatki ograniczone kwotowo (limitowane). Te nie muszą być udokumentowane, poza przypadkiem utrzymywania psa przewodnika – wystarczy pisemne oświadczenie o jego posiadaniu.

Czy są jakieś szczególne odliczenia?

Możliwe jest odliczenie wydatków na zakup peruki, np. w przypadku chorób nowotworowych, przy których leczeniu może nastąpić łysienie. Zakup sprzętu komputerowego ze specjalistycznym oprogramowaniem może natomiast podlegać odliczeniu w przypadku upośledzenia narządów ruchu czy wzroku.

Zakup protezy podlega odliczeniu w części niesfinansowanej np. przez NFZ.

Szczepienia ochronne nie stanowią wydatków na cele rehabilitacyjne.

Niezbędne jest posiadanie własnego samochodu, aby móc odliczyć ulgę z tytułu jego używania. Nie wystarczy pożyczać samochodu od rodziny. Jeżeli małżonkowie są współwłaścicielami samochodu, każdemu z nich przysługuje prawo do ulgi z tytułu używania samochodu, zarówno gdy sami są niepełnosprawni, jak i w sytuacji, gdy na ich utrzymaniu pozostaje dziecko niepełnosprawne.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl