10.9.2008
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Kilkadziesiąt postępowań wyjaśniających, ponad 20 antymonopolowych i blisko 20 wydanych decyzji - to wynik działań Urzędu podjętych w 2008 roku w sprawie przedsiębiorców naruszających prawo antymonopolowe na rynkach lokalnych.
W świetle prawa konkurencji gmina - mimo, że jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego - traktowana jest jako przedsiębiorca, świadczy bowiem usługi użyteczności publicznej. Ponadto mogą być one wykonywane przez spółki komunalne (takie jak miejskie przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji czy miejskie przedsiębiorstwo oczyszczania miasta), w których gminy zwykle posiadają większość udziałów. Prezes UOKiK za sprzeczne z ustawą antymonopolową ograniczanie konkurencji może nałożyć na podmioty karę pieniężną w wysokości nawet 10 proc. przychodu.
Dotychczasowe doświadczenia i praktyka Urzędu wskazują, że usługi komunalne, m.in. przewozowe, o dostawę wody, odprowadzanie ścieków, składowanie odpadów czy pogrzebowe, zdominowane są przez spółki publiczne a prywatne przedsiębiorstwa są często dyskryminowane. Gminy występują bowiem w podwójnej roli. Z jednej strony same lub poprzez podmioty zależne świadczą usługi, z drugiej ograniczają dostęp do rynku lokalnym spółkom lub narzucają im uciążliwe warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Czasem, poprzez zaniechanie czynności, do których są zobowiązane, uniemożliwiając wręcz rozwój lokalnego rynku. Skutkiem ich działań niejednokrotnie jest zawyżanie cen i brak dbałości o odpowiednią jakość usług.
Zwiększenie konkurencyjności na rynkach lokalnych jest jednym z priorytetów Polityki Konkurencji na lata 2008-2010 realizowanej przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Z tego względu UOKiK szczególnie przygląda się działalności gmin. Ich bezprawne działania najczęściej polegają na nadużywaniu pozycji dominującej na rynku zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, które należą do zadań własnych służąc zaspokojeniu potrzeb wspólnoty samorządowej i odbywają się najczęściej w warunkach monopolu naturalnego - na danym rynku może działać efektywnie tylko jedno przedsiębiorstwo, ponieważ nie jest możliwe wykorzystywanie sieci przez kilka podmiotów.
Działalność ta może być prowadzona przez gminę, specjalnie w tym celu utworzoną spółkę komunalną albo przedsiębiorcę prywatnego wyłonionego w drodze przetargu.
Przejawem nadużywania przez gminy swojej silnej pozycji rynkowej jest uzależnianie przyłączenia nieruchomości do lokalnej sieci wodociągowej i zbiorczych urządzeń kanalizacyjnych - będących własnością samorządu - od uiszczenia na jego rzecz nieprzewidzianej przepisami prawa jednorazowej opłaty. Za naruszenie prawa w tym zakresie ukarane zostały m.in. Gmina Jastków (15 tys. zł).
Z praktykami monopolistycznymi gmin spotykamy się również na rynkach wywozu odpadów. W 2008 roku Urząd prowadził liczne postępowania w tym zakresie stwierdzając przypadki utrudniania prowadzenia działalności gospodarczej poprzez formułowanie dodatkowych - niemożliwych do spełnienia wymagań dla ubiegających się o zezwolenie, bądź też nieuzasadnione faworyzowanie jednego z konkurujących przedsiębiorców. Niedozwolone są również praktyki, w których gmina uzależnia wydanie zezwolenia od zobowiązania do składowania odpadów na wyznaczonym przez nią wysypisku. W sierpniu tego roku za stosowanie takich praktyk została ukarana m.in. Gmina Miasto Zielona Góra. Na przedsiębiorcę nałożono sankcję finansową w wysokości ponad 95 tys. zł.
W zakresie przewozu osób również dochodzi do praktyk antykonkurencyjnych, ponieważ gminy - do których zadań należy zaspokajanie potrzeb społeczności w zakresie lokalnego transportu - są jednocześnie właścicielem przystanków autobusowych na obszarze swojej działalności, a każdy przedsiębiorca, który chciałby prowadzić działalność w tym zakresie musi uzyskać odpowiednie zezwolenie. Z praktyki Urzędu wynika, że gminy wykorzystując swoją silną pozycję odmawiają innym podmiotom prawa do korzystania z przystanków uprzywilejowując własne spółki komunalne. Tworzą w ten sposób bardzo silną barierę w dostępie do rynku, a tym samym zniekształcają konkurencję. Działania te nie są korzystne dla pasażerów, ponieważ osłabiają skłonność do obniżania cen oraz oferowania lepszych warunków świadczonych usług. W trakcie prowadzonych postępowań antymonopolowych UOKiK sprawdza m.in. czy Gmina Świebodzice i Jelenia Góra nie stosowały tego typu praktyk.
Potrzebujesz porady prawnej?
Pierwsze wspólne przepisy dotyczące obowiązków i odpowiedzialności pośredników na jednolitym rynku otworzą nowe możliwości świadczenia usług cyfrowych ponad granicami przy równoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony użytkowników bez względu (...)
OECD szuka recept antykryzysowych
Działający przy OECD Komitet BIAC ds. Polityki Gospodarczej (EPC) przestrzega przed nadmiernym zapałem regulacyjnym ws rynków finansowych, gdyż przeregulowanie może osłabić innowacje, a także zmienić zachowania banków w nieprzewidywalny sposób przez co system nie musi wcale stać się bezpieczniejszy. (...)
Jakie działania są niezgodne z regułami konkurencji?
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów zakazuje praktyk ograniczających konkurencję. Reguły konkurencji są wiążące dla przedsiębiorców oraz dla osób zarządzających. Obejmują one zakaz zawierania antykonkurencyjnych porozumień (praktyki wielostronne) oraz zakaz (...)
Arriva ukarana przez UOKiK za ograniczanie konkurencji
Spółka ograniczała konkurencję na dwóch lokalnych trasach autobusowych przewozów pasażerskich w województwie warmińsko-mazurskim. Poprzez obniżkę cen poniżej ponoszonych kosztów wyeliminowała z rynku swojego konkurenta. Na spółkę została nałożona kara finansowa w wysokości ponad (...)
Ceny usług telefonii stacjonarnej
Analiza opłat za połączenia lokalne, międzystrefowe i międzynarodowe w telefonii stacjonarnej w 2008 roku. Niniejsza analiza powstała w celu porównania opłat za połączenia lokalne, międzystrefowe i międzynarodowe w ofertach przedsiębiorców posiadających największy, pod względem liczby (...)
Polityka konkurencji 2008-2010
Sprawniejsze wykrywanie praktyk antymonopolowych, lepszy system monitorowania pomocy publicznej oraz skuteczniejsze metody oceny rozpatrywanych koncentracji - to priorytety Polityki konkurencji na lata 2008-2010, przyjętej przez Radę Ministrów. Jednym z głównych celów zapisanych (...)
UOKiK zgadza się na duże przejęcie, ale...
Gaspol może przejąć część mienia Orlen Gaz - koncentracja może się jednak odbyć pod określonymi warunkami.Gaspol złożył do UOKiK wniosek o wyrażenie zgody na nabycie części mienia Orlen Gaz - czytamy na stronie UOKiK. Obie spółki działają w branży paliwowej. Przejmujący jest największym (...)
Umowa z ceną dynamiczną dla odbiorców energii
Tańsza energia dla aktywnych odbiorców Możliwość uzyskania niższych cen za energię, jako efekt dostosowywania swojego zużycia energii w odpowiedzi na sygnały rynkowe, to najważniejszy dla odbiorców skutek zmian proponowanych przez MKiŚ w projekcie nowelizacji ustawy – Prawo (...)
Propozycje KE dla konsumentów i konkurencji
Nowy ład konsumencki Pozwy przedstawicielskie przeciwko firmom stosującym nieuczciwe praktyki wobec konsumentów na jednolitym rynku, kary sięgające 4 proc. rocznych obrotów przedsiębiorstwa, zwalczanie podwójnej jakości produktów – to propozycje (...)
Auchan przejmuje Real. Jest zgoda UOKiK
Prezes UOKiK zgodziła się na zakup przez Auchan Polska hipermarketów Real. Przejmująca spółka będzie musiała jednak sprzedać 8 sklepów. To pierwsza decyzja warunkowa wydana w tym roku przez urząd. Transakcja dotyczy przejęcia przez Auchan Polska hipermarketów Real. Auchan Polska jest kontrolowana (...)
Życie rybaka na (dzikim) zachodzie Europy
Za każdym razem, gdy Stephen McHale znajduje w swoich sieciach samicę homara przenoszącą jaja, wypuszcza ją, wycinając wcześniej znak V na jej płetwie - informujący innych rybaków o tym, by tego okazu nie zabierać ze sobą. Dzięki temu, lokalne zasoby są chronione i mogą w naturalny sposób (...)
UOKiK stawia warunki. Przejęcie możliwe, ale
Prezes UOKiK wydała zgodę na przejęcie przez Polskapresse kontroli nad spółką Media Regionalne, ale transakcja może dojść do skutku po sprzedaży Dziennika Wschodniego.Analizując skutki planowanego przejęcia Urząd badał wpływ koncentracji na konkurencję na rynkach lokalnych, obejmujących (...)
Usługi wodociągowo-kanalizacyjne. UOKiK ma uwagi
23 decyzje dotyczące naruszenia przepisów przez przedsiębiorców działających na rynkach wodociągowo-kanalizacyjnych wydała od początku roku Prezes UOKiK. Jedne z najnowszych rozstrzygnięć dotyczą gmin i przedsiębiorstw komunalnych z województw: wielkopolskiego, zachodniopomorskiego oraz (...)
Rok szkolny 2018/2019 - co nowego dla uczniów i nauczycieli?
Rok szkolny 2018/2019 – drugi rok wprowadzania zmian w systemie edukacji Nowy rok szkolny 2018/2019 to kolejny etap wdrażania zmian w edukacji. Następna tura podwyżek dla nauczycieli, wsparcie finansowe dla samorządów, szerokopasmowy internet i multimedialne tablice w szkołach, a (...)
Ochrona konsumentów oraz konkurencji. UOKiK przedstawia strategię
Monitorowanie przetargów publicznych, nowe narzędzia usprawniające wykrywanie praktyk antykonkurencyjnych i jednocześnie ochrona najsłabszych uczestników rynku. To główne założenia dwóch strategii, po raz pierwszy prezentowanych razem. Wczoraj UOKiK skierował do konsultacji projekty (...)
Zakazane nadużywanie przez przedsiębiorstwo pozycji dominującej...
GlaxoSmithKline AEVE jest grecką spółką zależną GlaxoSmithKline plc, przedsiębiorstwa zajmującego się badaniami i wytwarzaniem produktów leczniczych z siedzibą w Zjednoczonym Królestwie. Spółka ta zajmuje się importem, składowaniem i dystrybucją produktów (...)
Wyzwania związane z zaopatrzeniem w ropę naftową
Parlament Europejski przyjął sprawozdanie, w którym zawarł wskazówki dotyczące działań na rzecz zabezpieczenia ciągłości dostaw ropy na rynek Wspólnoty. Posłowie uważają, że należy ograniczać popyt na ropę i wzmóc wysiłki badawcze w dziedzinie paliw syntetycznych. Parlament zachęca (...)
Na śmierci chcą dobrze zarobić. Sprawdź, jak nie dać się oszukać
Ponad 100 decyzji dotyczących m.in. gmin i parafii w ciągu ostatnich lat, pięć trwających obecnie postępowań - UOKiK stale monitoruje, czy na rynku usług pogrzebowych panuje konkurencja. Urząd przygotował specjalny poradnik, w którym wskazuje jak uniknąć naruszenia przepisów. Zostanie (...)
- Gminy, które dbają o interesy społeczności lokalnych i działających na ich terenach inwestorów, przyczyniają się do rozwoju gospodarczego naszego kraju - powiedział wiceminister gospodarki Adam Szejnfeld podczas uroczystej Gali z okazji VII edycji konkursu „Gmina Fair Play". (...)
Czy polskie firmy mogą być innowacyjne?
1 września ruszyła czwarta edycja programu badawczego nad innowacyjnością polskiej gospodarki. Badania, których celem jest porównywanie innowacyjności krajowych firm oraz promocja wyróżniających się w tym obszarze przedsiębiorstw potrwają do końca września. Projekt jest (...)
