Koszty przejazdu pełnomocnika to też koszty procesu
Sąd Rejonowy zasądził na rzecz strony wygrywającej koszty procesu, ale pominął przy tym koszty dojazdu pełnomocnika (adwokata) na rozprawę. Sprawa na skutek zażalenia trafiła do Sądu Okręgowego, który z kolei przedstawił Sądowi Najwyższemu pytanie prawne: czy w skład kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej obrony strony reprezentowanej przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego wchodzą koszty przejazdów takiego pełnomocnika do sądu w celu wzięcia udziału w rozprawie? W odpowiedzi Sąd Najwyższy podjął uchwałę:
Celowe i niezbędne koszty przejazdu profesjonalnego pełnomocnika strony w celu wzięcia udziału w rozprawie wchodzą w skład kosztów procesu (art. 98 § 1 i 3 k.p.c.).
Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z kolei § 2 tego artykułu stanowi, że do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego. Natomiast zgodnei z § 3 tego artykułu, do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zasadniczo nie było wątpliwości, że wydatkiem profesjonalnego pełnomocnika strony w rozumieniu art. 98 § 3 k.p.c. są również koszty podróży tego pełnomocnika w celu wzięcia udziału w rozprawie. Odmiennie orzekł Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 8 kwietnia 2011 roku, sygn. akt II CZ 137/10.
Zdaniem składu Sądu Najwyższego orzekającego w niniejszej sprawie, udział profesjonalnego pełnomocnika w czynnościach procesowych, w tym w rozprawie, jest podejmowany dla celowego dochodzenia praw i celowej obrony reprezentowanej strony. Jeśli więc z tego tytułu powstają koszty związane dojazdem pełnomocnika do sądu, to z tego już zasadniczego względu są to koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Pojęcie "wydatki jednego adwokata" wedle SN oznacza koszty poniesione w związku z czynnościami jednego adwokata (różnorakie, aczkolwiek uzasadnione okolicznościami sprawy) w danym postępowaniu i nie sposób wyłączyć z nich kosztów podróży do sądu, tylko dlatego, że nie zostały one wymienione wyraźnie, jak w § 2 przepisu.
Sąd Najwyższy podkreślił, że wątpliwości odnośnie do rzeczywistej wysokości kosztów dojazdu pełnomocnika do sądu (w związku z naturą zawodu adwokata i radcy prawnego wymagającą częstej obecności w sądach) i obawy co do ryzyka kilkukrotnego zwrotu w różnych sprawach tego samego kosztu dojazdu do sądu mogą być rozpatrywany wyłącznie w kategoriach rzetelności przedstawionego spisu kosztów, a nie wykładni celowościowej omawianych przepisów.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2012 roku, sygn. akt III PZP 4/12, www.sn.pl
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?